موانع ساختاری و تشکیلاتی شوراهای اسلامی در ایران و راهکارهای رفع این موانع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی حقوق دانشگاه اصفهان

2 حقوق/دانشگاه اصفهان

3 گروه حقوق

10.22034/ajcoop.2019.95770

چکیده

شوراهای اسلامی شهر و روستا و شوراهای بالادست از جمله نهادهای اساسی خاص در نظام جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آیند که بر مبنای نظام عدم تمرکز اداری تشکیل شده‌اند. علی‌رغم اهمیت ویژه‌ای که قوانین اساسی و عادی برای این شوراها قائل شده‌اند و با وجود فرصت‌ها و ظرفیت‌های قانونیِ این نهادهای نوپا در انجام وظایف و اختیارات خود، شوراهای مذکور با مشکلات و آسیب‌های متعددی مواجه بوده‌اند. در این میان، موانع حقوقی شوراها از نظر ساختار و تشکیلات، قابل‌بررسی جداگانه است. تعارض اصول قانون اساسی در خصوص ساختار و جایگاه شوراهای اسلامی و دیده‌نشدن خصایص لازم برای یک نهاد محلی در قوانین عادی، از جمله اساسی‌ترین موانع ساختاری پیش روی شوراهای اسلامی محسوب می‌شوند. لذا ارائه نظر تفسیری توسط شورای نگهبان از اصول قانون اساسی در راستای واگذاری تصمیم‌گیری و ادارة امور محلی به شوراها، استفاده از ظرفیت‌های حقوقی موجود شوراها و تلاش مجلس شورای اسلامی در وضع قوانین مناسب در راستای تقویت جایگاه شوراها ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structure and Organization Obstacles of Islamic Councils in Iran and Solutions

نویسندگان [English]

  • MOHAMMAD REZA MOINFARD 1
  • mohammad kazem emad zadeh 2
  • MORTEZA TABIBI 3
1 isfehan
2 law/ isfehan university
3 Assistant Professor, Department of Law
چکیده [English]

Islamic urban and rural councils and upper-hand councils are among special fundamental institution in Islamic republic of Iran that have been founded based on the system of decentralization. Despite the particular importance attached to Islamic councils by constitutions and ordinary laws and the fact that this newly establish has had opportunities and capacities for doing its duties and powers, this councils have faced several challenges in the face of those opportunities.in this respect legal obstacles of councils can be studied separately in terms of structure and organization. Conflict articles of constitutions concerning structure and status of Islamic councils and the lake of necessary features for a local institution in ordinary laws are considered as one of the most fundamental structural barriers facing Islamic councils. It seems necessary for the guardian council to provide an interpretation of the constitution in line with relegation of decision making and administration of local affairs to councils, using legal capacities of councils present and effort of Islamic council assembly in enacting of appropriate laws in line with reinforcing the position of council.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Councils
  • Legal Entity
  • Administrative Decentralization
  • Structural Barriers of Councils
آقایی طوق، م. (1387). عدم تمرکز اداری در ایران: نگاهی انتقادی به شوراها. فصلنامه مجلس و پژوهش. انتشارات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 14(56)، 126-144.
الهویردی زاده ر.، ولیقلیزاده، ع. و صانعی، م. (1394). آسیب‌شناسی رابطه بین شورای شهر با نظام سیاسی در ایران (تبیین اصول تمرکززدایی اداری در دولت محلی). مجله جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، 5(14)،25- 46 .
امامی، م. و استوارسنگری، ک. (1393). حقوق اداری. چاپ هجدهم، جلد اول. تهران: نشر میزان.
حافظ نیا، م. و ویسی، ه. (1386). بررسی تطبیقی انجمن‌های محلی با شوراهای اسلامی قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران. مجله پژوهشنامه علوم سیاسی، 2(8)، 75-114.
دیوان عدالت اداری، معاونت حقوقی، پیشگیری و پژوهش (1397). مجموعه آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری. چاپ اول. تهران: انتشارات جنگل- جاودانه.
رستمی، و. و حسینی پور اردکانی، س.م. (1392). جایگاه شوراهای اسلامی کشور در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه دانش حقوق عمومی، 2(5)،41-60.
صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی (1364 جلد اول). انتشارات ادارة کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. چاپ اول.
صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی (1364 جلد دوم). انتشارات ادارة کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. چاپ اول.
صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (1375). دوره چهارم. نشر روزنامه رسمی.
طباطبائی مؤتمنی، م. (1390) حقوق اداری. چاپ شانزدهم. تهران: سمت.
مجموعه قوانین و مقررات برگزیده شوراهای اسلامی کشور (1396). انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری. چاپ سوم. تهران.
 مسعودنیا، ح. (1384). جامعه مدنی و نهادهای غیردولتی در ایران، چالش‌ها و راهکارها. مجله دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان،17(2)، 118-142.
مهرپور ح. (1371). مجموعه نظرات شورای نگهبان، جلد 1.چاپ دوم. تهران: نشر مؤسسه کیهان.
مهرپور ح. (1382). مجموعه نظرات شورای نگهبان، جلد 6. چاپ اول. تهران: نشر مؤسسه کیهان.
      هریسی نژاد، ک. (1381). قیمومیت اداری در حقوق ایران (مورد شوراهای اسلامی شهر). نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، 45(182)، 219- 244.
Jackson, W. Eric (1951). Local government in England and Wales , First edition. London: Longmans.
Owens, J., & Panella, G. (1991). An international perspective local government. Amsterdam: North- Holland.
WWW.rc.majlis.ir/fa.report/show/728764/ The date of usage: 2017/3/15
WWW.rc.majlis.ir/fa.report/show/785046/,The date of usage: 2017/3/15