رابطة تعاونی‌های تولید روستایی با پایداری اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی استان گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان

2 دانشیار گروه مدیریت کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

3 سازمان تعاون روستایی گیلان

چکیده

با توجه به نقش و اهمیت تعاونی‌های تولید روستایی در پایداری اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی، هدف کلی پژوهش حاضر بررسی این نقش در روستاهای استان گیلان بود. داده‌های موردنیاز این تحقیقِ توصیفی- همبستگی با به‌کارگیری پرسش‏نامه، از 184 شالی‌کار عضو و غیرعضو تعاونی، که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند، گردآوری شد. روایی پرسش‏نامه توسط پانل متخصصان و تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ تأیید گردید. پایایی کل مقیاس پایداری اجتماعی و اقتصادی به ترتیب برابر با 860/0 و 641/0 محاسبه شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که بیش از نیمی از شالی‌کاران عضو و غیرعضو از نظر سطح پایداری اقتصادی (56 درصد)، پایداری اجتماعی (2/58 درصد) و پایداری کل (3/72 درصد) در سطح نیمه‌پایدار قرار دارند. همچنین اغلب متغیرهای ویژگی‌های ساختاری و نیمی از متغیرهای ویژگی‌های مالی تعاونی‌های تولید با هر دو بعد پایداری اقتصادی و اجتماعی دارای رابطة مثبت و معنی‌دارند، اما رابطة میان ویژگی‌های مدیریتی تعاونی‌های تولید با پایداری اقتصادی و اجتماعی به لحاظ آماری معنی‌دار نبود. میان اعضای تعاونی‌های تولید روستایی و غیراعضا نیز از نظر پایداری اقتصادی تفاوت معنی‌داری وجود دارد، درحالی‌که به لحاظ پایداری اجتماعی تفاوتی بین این دو گروه مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Rural Production Cooperatives in Sustainable Social and Economic Development of Rural Communities of Guilan Province

نویسندگان [English]

  • Fathollah Keshavarz Shal 1
  • jafar Azizi 2
  • Mohammadreza Niknejad 3
1 Assistant Professor Of central Agricultural research of Guilan
2 Islamic Azad University
3 Rural Cooperation ministry of Guilan
چکیده [English]

Rural production cooperatives, as organizations that had at the same time strong economic and social dimensions, form an important part of the organization formed by the membership and management of villagers. Regarding the role and importance of these companies in sustainable rural development, the overall aim of this study is to investigate the role of rural production cooperatives in sustainable social and economic development of rural communities of Guilan province. This research was descriptive-correlational. Data was collected using a questionnaire from 184 members and non-members selected by cluster sampling. Validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts and exploratory factor analysis and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha. The research findings show that more than half of the members and non-members are assessed for the level of economic stability, social sustainability and overall sustainability at the semi-sustained level, and only a small fraction of the beneficiaries are in sustainable conditions. The results of the research showed that there was a significant difference between the members of the rural production cooperatives in terms of economic stability, while there was no difference in terms of social stability between the two groups. Also, structural and financial factors of production cooperatives had,  a positive and significant relationship with both economic and social sustainability, but the relationship between managerial characteristics of production cooperatives and economic and social sustainability is not statistically significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cooperatives
  • Rural Production
  • Sustainable Development
  • Social
  • Economic and Guilan
افتخاری، ع.ر. و آقایاری هیر، م. (1386). سطح‏بندی پایداری توسعة روستایی: مطالعة موردی بخش هیر. پژوهش‏های جغرافیایی، شمارة 61، 31 44.
پزشکی‌راد، غ. و کیانی‌مهر، ح. (1380). نقش شرکتهای تعاونی تولید روستایی در بهبود وضعیت فنی و اقتصادی کشاورزان گندمکار شهرستان سبزوار. اقتصاد کشاورزی و توسعه، شمارة 34، 343- 362.
پورکند، ش. و معتمد، م.ک. (1389). نقش شرکتهای تعاونی تولید روستایی در دستیابی به توسعة پایدار در تولید. اولین همایش ملی کشاورزی پایدار و تولید محصول سالم. اصفهان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان.
ترکمان، م. و افشار، م. (1389). بررسی نقاط ضعف و قوت و ضعف مدیران و راههای بهبود مهارتهای مدیریتی در شرکتهای تعاونی فعال اشتغالزای استان همدان. تعاون و کشاورزی، شمارة 2، 111 - 131.
دارچینی، م. (1391). نقش تعاونی‌های روستایی در توسعة پایدار مناطق روستایی استان گیلان. فصلنامه تعاون و روستا، شمارة 10، ص 69 - 98.
زمانی، غ. و ابدی، ب. (1388). عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت کشاورزان در تأسیس تعاونیهای آبخیزداری استان فارس. تعاون، شمارة 210 و 211، 117 - 134.
طرفی علیوی، ع.، زرنگار، ح. و رحیمیان، م. (1389). تعاونی‌های تولید روستایی گامی برای نیل به کشاورزی پایدار. فصلنامه تعاون و روستا، شمارة 2 و 3، 125 - 146.
عربیون، ا.، کلانتری، خ.، اسدی ع. و شعبانعلی فمی، ح. (1388). سنجش سطح پایداری نظام کشت گندم در استان فارس و تعیین عوامل مؤثر بر آن. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، شمارة 2،  17 - 28.
قدیری م.، ضیانوشین، م.م. و امین خراسانی، م.ا. (1389). پایداری اقتصادی و رابطة آن با ویژگیهای مکانی- فضایی: مطالعه موردی روستاهای دهستان کوهین شهرستان کبودرآهنگ. فصلنامه روستا و توسعه، شمارة 2،  1 - 29.
قزل، ع. و کوهستانی، ح. (1389). بررسی جایگاه تعاونیهای تولید روستایی در تولید محصولات کشاورزی با تأکید بر محصولات استراتژیک (بررسی موردی استان گلستان). تعاون و روستا، شمارة 4 و 5، 79 - 97.
نصیری، ا. (1389). آثار تشکیل تعاونیهای تولید کشاورزی بر بهبود شاخص‌های توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اعضا: مطالعه موردی روستاهای شهرستان زنجان. فصلنامه روستا و توسعه، شمارة 3، 127 - 145.
Bello, D. A. (2005). The role of cooperative societies in economic development. MPRA. ISBN: 978-1-78973-008-1, eISBN: 978-1-78973-007-4, Publication date: 20 May 2005.
Gibson, R., & Intern, S. (2005). The role of co-operatives in community economic development. RDI Working paper, 137-152.
Kshetrimayum, O. (2011). Rethinking Cooperatives in rural development: a case study of handloom weavers’ cooperatives in Manipur. Labor & Development, Vol. 18, 66 - 79.
Pinto, A.C. (2009). Agricultural cooperatives and farmer’s organizations: role in rural development and poverty reduction. Swedish Cooperative Center. Procedia Engineering, Vol. 9, 230-248.
Taylor, T. (2009). The importance of cooperation in rural development: access to sustainable energy services in rural Kenya and Morocco. Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 28, 500-509.