بررسی نقش تعاونی‌های کشاورزی درکاهش هزینه‌های تولید (مطالعه موردی سیب‌زمینی کاران شهرستان اردبیل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور-تهران-ایران

2 دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی

3 دانشیار اقتصادکشاورزی دانشگاه پیام نور تهران-ایران

4 دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی نقش تعاونی‌های کشاورزی درکاهش هزینه‌های تولید در مراحل خاک‌ورزی،کاشت، داشت، برداشت و حمل و نقل محصول سیب‌زمینی در شهرستان اردبیل انجام گرفت. جامعة آماری تحقیق کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی سیب‌زمینی‌کار در شهرستان اردبیل بودند که به روش نمونه­گیری تصادفی، 183 کشاورز انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز به شیوة پیمایشی و تکمیل پرسش‌نامه جمع­آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد تفاوت معنا­دار در مجموع هزینه‌های کل ­تولید میان کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی­ها وجود داشته است به طوری که اعضای تعاونی­های تولید 9% هزینه­های بیشتری داشتند. در بین مراحل مختلف تولید، بیشترین تفاوت معنادار به مرحلة کاشت برمی‌گردد که کشاورزان عضو تعاونی­ها 24% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده­اند. حاصل­جمع هزینه­های تولید در مراحل خاک­ورزی و برداشت معنادار نبوده است ولی اعضای تعاونی­ها در این مراحل به ترتیب 3% و 2% بیشتر از کشاورزان غیرعضو هزینه کرده­اند. هزینه­های حمل و نقل از نظر آماری بین دو گروه کشاورزان معنادار بوده به طوری که کشاورزان عضو تعاونی­ها 22% هزینة کمتری انجام داده­­اند. نتایج تخمین تابع هزینة ­ترانسلوگ نشان داد اعضای تعاونی­های­ تولید هزینه­های بیشتری نسبت به کشاورزان غیرعضو دارند و فرضیة هموتتیک بودن ساختار تولید سیب­زمینی در بین کشاورزان پذیرفته نشده است و افزایش سطح تولید موجب استفاده بیشتر از نهادة بذر و  نیروی کار و استفادة کمتر از زمین و ماشین­آلات خواهد شد. پیشنهادة می­شود تعاونی‌ها به صورت گسترده و به موازات نیاز کشاورزان در همة مراحل تولید و بازاریابی نیز مشارکت کنند و حیطه­های عملکردی خود را رشد و توسعه دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Agricultural Cooperatives in Reducing Production Costs (A Case Study of Potato Cultivators in Ardabil Township)

نویسندگان [English]

  • Abolfazl MAhmoodi 1
  • jalal Kheirkhah moghadam 2
  • gholamreza yavari 3
  • Afsaneh Nikoukar 4
1 Associatee Professor at the Payam Noor University (PNU), Tehran-IRAN-P.O.Box:19395-3697
2 Ph.D. Student of Agricultural Economics in Payame Noor University
3 Associate professor at the payam Noor University(PNU)Tehran-IRAN-P.O.Box:19395-3696
4 Assciated Professor at the payan noorUniversity(PNU), P.O.Box:19395-3697
چکیده [English]

This research was carried out with the aim of investigating the role of agricultural cooperatives in reducing production costs during Tillage, planting, harvesting and transportation of potatoes in Ardabil.The statistical population of the study consisted of farmers of cooperative and non-cooperative members of potato work in Ardabil city which were selected by random sampling method, 183 farmers. The required information was collected through a survey and completed questionnaires. The results showed that there was a significant difference in total of production costs between cooperatives members and non-members, so that members of the production cooperative was observed at the planting stage, which the cooperatives farmers spent 24% more than non-members. The sum of production costs in the tillage and harvesting stages was not significant. However, members of cooperatives at these stages were 3% and 2% respectively more than non-member farmers. Transportation costs were statistically significant between the two groups of farmers, so that cooperatives' farmers paid less than 22%. The Trans log cost function estimation showed that members of the production cooperatives had more costs than non-member farmers and the hypothesis of homothetic structure of potato production is unacceptable among farmers. By increasing the production level, more use made of seed input and labor, and less use of land and machinery was achieved per hectare. It is suggested that cooperatives participate in a broad and parallel way with the needs of farmers in all stages of production and marketing, and develop and expand their functional fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural cooperatives
  • cost of production
  • cost transfer function
  • Ardebil
اتقایی کردکلایی، م.، کاوسی کلاشمی، م. و اسماعیلی، ف. (1390). سنجش شکست اراضی شالیکاری در چارچوب رهیافت تابع هزینه (مطالعه موردی: استان گیلان). فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی(علوم و صنایع کشاورزی) 25(1)،  85 - 89..
ازکیا، م. (1378). تحلیل جامعه شناسی توسعه و توسعه نیافتگی روستایی ایران. تهران: انتشارات اطلاعات.
اسداله­پور، ف.، یزدانی، س.، روستان، ع. و نکوفر، ف. (1395). بررسی ساختار تولید و بازدهی نسبت به مقیاس محصول کلزا در ایران. فصلنامهتحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، (47) 1، 23 - 33.
اشراقی سامانی، ر.، فتاحی، ث. و چهارسوقی امین، ع. (1396). نقش شرکت‌های تعاونی کشاورزی در کاهش فقر روستایی در استان ایلام. فصلنامه تعاون و کشاورزی،6 (21)،87 - 106.
ایزدی، ب.، رضایی مقدم، ک. و بهروزه، س. (1395). فعالیت تعاونی‌های تولید کشاورزی شهرستان خرامه و مشارکت اعضاء در آنها. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 5(18)، 59 - 83.
بوذرجمهری، خ.، شایان، ح. و هادیزاده بزاز، م. (1393). بررسی اثرات تعاونی‌های تولید روستایی در توسعه کشاورزی پایدار از منظر کشاورزان (مطالعه موردی: شهرستان نیشابور). مجموعه مقالات همایش ملی چشم انداز توسعه پایدار روستایی در برنامه ششم توسعه کشور. تالار علامه امینی دانشگاه تهران. 15 بهمن ماه 1393.
بی نام (1395). آمارنامه جهاد کشاورزی استان اردبیل. تهران: معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی جهاد کشاورزی.
بی نام (1395). سالنامه آماری استان­اردبیل. تهران: مرکز آمار ایران.
پورطاهری، م.، پاپلی، م. ح. و فلاحی، ع. (1391). ارزیابی عملکرد تعاونی‌های کشاورزی در مناطق روستایی (مطالعه موردی شهرستان خرم آباد. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 10(26)، 46 - 49.
حیدری، ف.، نادری مهدیی، ک.، یعقوبی فرانی، ا. و حیدری، ع. (1396). واکاوی عملکرد تعاونی‌های کشاورزی استان همدان براساس مدل ارزیابی تلفیقی. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 6(23)، 145-169.
سامیان، م.، موحدی، ر. و احمدی‌حق، ا. (1396). نقش تعاونی‌های صیادی استان بوشهر در ترویج روحیه کارآفرینی میان اعضا. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 6(24101 - 128.
شیردل، ع.، غفاری، ع. و باقری، ا. (1393). ارزیابی عملکرد تعاونی‌های تولید کشاورزی از دیدگاه اعضای تعاونی‌های شهرستان اردبیل. فصلنامه تعاون و کشاورزی،3(11)، 119 - 142.
عابدی، س.، یزدانی، س. و سلامی، ح. (1397). ارزیابی مالی تکنولوژی کشاورزی حفاظتی در تولید محصول گندم استان فارس (رویکرد تابع هزینه ترانسلوگ)، فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 49(2)، 179-190.
کرمی، ع. و رضایی مقدم، ک. (1384). آثار تعاونی‌های تولید در فرایند تولید. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه (ویژه‌نامه تولید و بهره‌وری)، 13(1)، 1 - 49.
محمودی، ا. (1380)، تحلیل ساختار تولید و معادلات تقاضای سهم گندم آبی در ایران. مجله علوم کشاورزی، 32 (4)، 691 - 701.
مرادی، ا. و عوضی­پور رفسنجانی، ش. (1396). تحلیل رابطه میان هزینه­ تولید، سودآوری و ورشکستگی در تعاونی‌های مرغداری گوشتی استان سیستان و بلوچستان. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 6 (24)، 1 - 25.
نهاوندی، م. (1373). برآورد تابع تقاضای نهاده­های گندم و محاسبه کشش­های جانشینی و قیمتی آنها با استفاده از تابع هزینه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
هادیزاده بزاز، م.، بوذرجمهری، خ.، شایان، ح. و نوغانی دخت بهمنی، م. (1394). بررسی اثرات تعاونی­های تولید روستایی در توسعه کشاورزی پایدار. مجله پژوهش و برنامه­ریزی توسعه، 4(10)، 111- 126.          
هندرسون، جیمز،م. و ریچارد ا. کوانت(1384). تئوری اقتصاد خرد(تقرب ریاضی). ترجمه مرتضی قره باغیان و جمشید پژویان. تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
Binswanger, H.P. (1974). A cost function approach to the measurement of factor demand elasticities of substitution. American Journal of Agricultural Economics, Vol. 59, 377-386.
Christensen, L.R., Jorgenson, D.W. & Lau, L.J. (1973). Transcendental logarithmic production frontiers,Rev.Econ. Statist, 1973, 55, 28-45.
Clark, J.S., & Youngblood, C.E. (1992). Estimating duality models with biased technical change: a time series approach. American Journal of Agricultural Economics, Vol. 74, 353-360.
Erdoğan Atmiş, H. Batuhan Günşen, Banu Bayramoğlu Lise & Wietze Lise (2009). Factors affecting forest cooperative's participation in forestry in Turke. Forest Policy &Economics, 11(2), 102-108.
Glass, J. C., & McKillop, D. G. (1989). A multi pproduct multiiput cost function analysis of northern Ireland agriculture, 1955–85. Journal of Agricultural Economics, 40-7-70. 
Laukkanen, M., & Nauges, C. (2011). Environmental and production cost impacts of no-till: estimates from observed behavior. Land Economics, 87(3), 508-527.
Lopez, Ramon E. (1980).The structure of production and the derived demand for inputs in Canadian agriculture. Am. J. Agric. Econ, 62(1),38-45.
Simelan, N. (2011). An assessment of the role of co-operatives in smallholders dairy production and marketing in Swaziland. Department of Agricultural Economics, Extension and Rural Development Faculty of National and Agricultural Sciences. Submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of MSc in Agriculture.