شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونیهای کشاورزی در توسعه اقتصاد روستایی بخش مرکزی شهرستان خدابنده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی

2 عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مطالعه نقش تعاونیهای کشاورزی در توسعه اقتصادی هر منطقه و شناسایی امکانات و محدودیتهای موجود در این زمینه اهمیت فراوانی دارد و می تواند در بهبود عملکرد تعاونیها و توسعه روستایی مؤثر باشد. در همین راستا مقاله حاضر به بررسی تأثیر تعاونیهای کشاورزی بر توسعه اقتصاد روستایی بخش مرکزی شهرستان خدابنده – که از مناطق مهم کشاورزی در شهرستان خدابنده و استان زنجان است- در قالب تحلیل  SWOT(سوات) در سال 1388-89 پرداخته است. بر این اساس نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی تعاونی به کمک روش دلفی شناسایی شده و برپایه آن، راهبردهای مناسب جهت بهبود عملکرد تعاونیها ارائه گردیده است. جامعه آماری 155 شرکت تعاونی کشاورزی را با 1130 نفر عضودر نقاط روستایی در برمی‌گیرد که از این میان به طور تصادفی 35 شرکت تعاونی با 250 نفر عضو به عنوان نمونه انتخاب شدند و سپس در هر شرکت تعاونی 2 پرسشنامه تکمیل گردید. تعداد 70 پرسشنامه نیز در بین افراد غیر عضو تعاونی توزیع و اطلاعات مورد نیاز به دست آمد.
نتایج نشان داد که بخش تعاون توانایی حل مشکلات اقتصاد روستایی را دارد، اما برخی عوامل مانع پیشرفت کار آنها می‌شوند که علاوه بر ضعف اقتصاد روستایی، ناشی از موانع ساختاری و ضعف سیاستگذاری ملی و منطقه‌ای هستند. برای بهبود عملکرد تعاونی، وزارت تعاون باید شعاع عملکردی خود را افزایش دهد و  بازنگری جدی در سیاستهای نظارتی و تسهیلاتی، به ویژه در سطح روستا و کشاورزی،  به عمل آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining Effective Factors on Agricultural Cooperatives Success in the Development of Rural Economy of Central District of Khodabandeh County

نویسندگان [English]

  • M Hazrati 1
  • B Majidi 2
  • B Rahmani 3
1 M.S. of Geography and Rural Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Faculty Member, Department of Geography, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Geography, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Central District of Khodabandeh is an important agricultural zone of the Khodabandeh County and in the Zanjan province. Studying the role of agricultural cooperatives in economic development as well as identifying its possibilities and limitations can improve the performance of cooperatives and rural development projects. This paper investigates the effects on the development of agricultural cooperatives in the rural economy through SWOT analysis in 2010. Delphi method is used to identify strengths, weaknesses, opportunities and threats the cooperatives face and based on the results an appropriate strategy to improve the performance of cooperatives are presented. Statistical population includes 155 companies with 1,130 members of agricultural cooperatives in rural areas from which 35 Cooperatives and 250 members were randomly selected and 2 questionnaires were filled out in each cooperative. Also 70 questionnaires were distributed among non-member individuals to collect the necessary data. The results show that the cooperative sector of rural economy has the ability to solve problems, but some factors prevent the development of their work which in addition to rural economy stem from structural barriers and weaknesses in national and regional policy making. To improve the performance of cooperatives, Ministry of Cooperatives Cooperatives should increase its range of operations and a comprehensive revision of facilitating and monitoring policies, particularly in rural areas and agriculture, is also necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural cooperatives
  • rural economy
  • Central District of Khodabandeh
  • Analysis of SWOT
  • Delphi method

مراجع

 
1.اداره تعاون شهرستان خدابنده (1388)، آمار تعاونیهای شهرستان خدابنده، گزارش منتشر نشده.
2.اداره جهاد کشاورزی شهرستان خدابنده(1388)، گزارش وضعیت کشاورزی شهرستان خدابنده، گزارش منتشر نشده.
3.پایگاه اینترنتی اتحادیه بین المللی تعاون (1388)، قابل دسترس در: www.ica.coop.
4.داده های آماری دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت تعاون (نامه شماره 7327/6/14-83 مورخ 13/8/1386، معاونت طرح و برنامه وزارت تعاون).
5.عطایی، محمد (1388)، تصمیم گیری چند معیاره، انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود.
6.قنبری، محمود، علی ابراهیم زاده و بهروز قاسمی(1379)، نهضت تعاونی در ایران ، انتشارات پایگان، تهران.
7.کیانی مهر، حمید (1379)، نقش شرکتهای تعاونی تولید روستایی در بهبود وضعیت فنی و اقتصادی کشاورزان گندمکار شهرستان سبزوار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
8.گلگار، کوروش(1384)، مناسب سازی تکنیک تحلیلی سوآت برای کاربرد در طراحی شهری، مجله صفه، 15 (41):45-74.
9.مرادی مسیحی، واراز (1381)، برنامه­ریزی­استراتژیک­در کلان­شهرها، انتشارات­پردازش­و برنامه­ریزی شهری ، تهران.
10.معصومی، کاوه (1385)، تحول پذیری فضاهای روستایی با تأکید بر نقش تعاونیهای تولید روستایی(مطالعه تطبیقی در محدوده های روستایی شهرستانهای تربت جام، مرودشت و کبودرآهنگ)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
11.Jin, S. and J. Zhou (2010), Adoption of food safety and quality standards by China’s agricultural cooperatives, Journal of Zhejiang University, 6: 1-5.
12.Sonja, N. (2008), Defining the co-operative difference, Journal of Socio-Economics, 37:  2168-2177.
13.Özdemir, G.  (2005), Cooperative Shareholder relations in agricultural cooperatives in Turkey, Journal of Asian Economics, 16: 315-325.
14.Werner, S. (1979), The raiffeisen movement for agricultural cooperation in West Germany,  Journal of Agricultural Administration, 6(4): 245-251.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار