نقش تعاونیهای روستایی در تقاضای بیمه محصولات کشاورزی منطقه سیستان با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره توبیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل

3 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل

چکیده

کشاورزی به دلیل وجود شرایط کنترل نشدنی مانند عوامل جوی و آفات و بیماریها در فرایند تولید و نیز عوامل اقتصادی همچون نوسانهای قیمت و بازار، از مخاطره‌آمیزترین فعالیتهای اقتصادی شمرده می شود. از همین رو بیمه کشاورزی به عنوان ابزاری برای کاهش ریسک و تقویت انگیزه سرمایه گذاری در کشاورزی مطرح است. این مطالعه نیز با هدف بررسی نقش تعاونیهای روستایی منطقه سیستان بر تقاضای بیمه محصولات کشاورزی در سال 1388- 89 انجام گرفت. در این تحقیق داده های مورد نیاز از 64 تعاونی و 220 بهره بردار بیمه‌شده و بیمه‌نشده منطقه از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی‌ساده جمع‌آوری و پرسشنامه‌های مربوط تکمیل شد. برای تحلیل اطلاعات پرسشنامه‌ها، نرم افزار Eviews5 و مدل توبیت به کار رفت.
برپایه نتایج این مطالعه، یک درصد افزایش در درآمد و سن کشاورز به ترتیب موجب 06/0 و 4 درصد افزایش در پذیرش بیمه شده است. تأثیر منفی و معنی دار نداشتن تحصیلات حکایت از بیسواد بودن بیشتر کشاورزان منطقه دارد. نتایج همچنین نشان می‌دهد که تعاونیهای روستایی در خدمات رسانی بیمه محصولات کشاورزی در سالهای اخیر با فراز و نشیب هایی همراه بوده‌اند و عوامل اقتصادی و اجتماعی متعددی بر پذیرش و تقاضای بیمه از سوی کشاورزان تأثیر گذاشته است و لذا پیشنهاد می شود تغییرات ساختاری در بخش کشاورزی و سیاستگذاری مناسب در بخش تعاونیها از سوی دولت در گسترش بیمه محصولات کشاورزی در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Rural Cooperatives in Insurance Demand for Agricultural Products in Systan District Using Tubit Multivariation Regression Model

نویسندگان [English]

  • A Sardar Shahraki 1
  • A Sargazi 2
  • M Saboohi 3
1 Masters Degree in Agricultural Economics, University of Systan and Baluchestan
2 Masters Degree in Agricultural Economics, University of Zabol
3 Associate Professor, Agricultural Economics Department, University of Zabol
چکیده [English]

In view of uncontrollable conditions such as acts of God, pests and diseases in production process on the one hand, and economic conditions like price and market fluctuations on the other hand, Agriculture is considered as of the most hazardous economic activities. Therefore, insuring agricultural products is regarded as a means for risk reduction and investment motivation.
The current research aims at studying the role of rural cooperatives in systan district in insurance demand for agricultural products in the year 1388-89. The data were collected from 64 cooperatives and 220 insured and uninsured users through random sampling. Questionnaire was the data collection tool. Eviews5 and Tubit Model were applied for data analysis.
According to the results obtained, one percent increase in the income and the age of the farmer have caused 0/06 and 4 percents increase respectively in insurance takeout. Also, rural cooperatives have witnessed ups and downs in insurance coverage of agricultural products in recent years with various socioeconomic factors affecting the level of insurance takeout by farmers. Therefore it is recommended that structural changes be made in agricultural sector and proper policies be set in cooperative sector by the government in line with insurance agricultural products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural Cooperatives
  • Insuring Agricultural Products
  • Tubit Model
  • demand
  • Systan District
 
1.آبیار، ن. و قدیریان، ح. (1374)، بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به بیمه محصول سویا در استان گلستان، مجموعه مقالات همایش بیمه کشاورزی، توسعه و امنیت سرمایه گذاری، ص 12-34.
2.پهلوانی، م. و قربانی، ح. (1386)، بررسی توانمندی ها و تعیین وضعیت تعاونی ها و راهکارهای ارتقاء کمی و کیفی آنها، ص 23 تا 26، اداره کل تعاون سیستان و بلوچستان.
3.سلامی، ح. و احمدآبادی، م. (1379)، عوامل مؤثر بر تمایل کشاورزان چغندرکار به خرید بیمه محصولات کشاورزی: مطالعه موردی استان خراسان، مجموعه مقالات همایش سراسری مسئولین و کارشناسان بیمه محصولات کشاورزی، مرکز آموزش بانک کشاورزی، ص 33-45، بابلسر.
4.قربانی، ب.، کرباسی، ع. و فرهمند، ز. (1379)، بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی، مجموعه مقالات سومین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، سال سوم: 28 تا 52.
5.کرباسی، ع. و کامبوزیا، ن. (1382)، بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای بیمه محصولات کشاورزی استان سیستان و بلوچستان، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 11(41 و 42): 167-180.
6.کرباسی، ع. و نجفی، ب. (1375)، بررسی نگرش کشاورزان و عوامل مؤثر بر پذیرش بیمه محصولات کشاورزی، مجموعه مقالات همایش بیمه کشاورزی، توسعه و امنیت سرمایه گذاری، بانک کشاورزی ایران، ص 24 تا 32.
7.گزارش صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان سیستان و بلوچستان (1388).
8.مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی( 1385)، گزارش تعاونیها در ایران و عوامل مؤثر بر توسعه و عملکرد آنها، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، گروه اقتصادی، تهران.
9.Barton, K., Grieshop, J. & Miyao, Z. (1995), Farmers personality related to implementation of integrated past management, 34: 54-67.
10.Boquet, A. & Smith, V.  (1996), The demand for multiple peril crop insurance from Montana wheat farms, American Journal of Agricultural Economics, 78:189-201.
11.Bosch, D. & Johnson, C. (1992), An evaluation of risk management strategies for dairy farms, Southern Journal of Agriculture Economics, 24(2):173-180.
12.Goodwin, B. (1993), An Empirical analyses of the demand for multiple peril crop insurance, American Journal of Agricultural Economics, 75:425-434.
13.Hojjati ,B. & Bockstael, N. (1988), Modeling  the  demand  for  crop  insurance, Multiple  peril  crop insurance : A collection  of  empirical  studies, H . Mapp(ed.), Southern  Cooperative  Series  Bulletin, 334: 76-153.