بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی استان ایلام مطالعه موردی شهرستان شیروان وچرداول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی

2 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

چکیده

هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی شهرستان شیروان و چرداول در استان ایلام در سال 1390 بوده است. این مطالعه به لحاظ هدف از نوع تحقیق کاربردی، به لحاظ شیوه جمع‌آوری اطلاعات از نوع تحقیقات میدانی و به لحاظ نحوه کنترل متغیرهای تحقیق از نوع غیرآزمایشی است. ابزار اصلی گردآوری داده ها در این تحقیق، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که روایی آن توسط استادان  دانشگاه و کارشناسان خبره تعاون و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ  (80/  α=) تأیید شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 751 نفر از اعضای فعال تعاونیهای کشاورزی شهرستان شیروان و چرداول بوده است که تعداد 260 نفر از آنها به کمک جدول حداقل حجم نمونه کرجسی و مورگان انتخاب و مطالعه شدند. روش نمونه گیری برای انتخاب نمونه های آماری به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب بوده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار  SPSSو آماره های توصیفی (شاخصهای مرکزی و پراکندگی) و تحلیلی (ضرایب همبستگی و رگرسیون گام به گام) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین متغیرهای سن، سابقه عضویت در تعاونیها، میزان زمین کشاورزی، درآمد سالانه، ویژگیهای‌ اجتماعی- فرهنگی، ویژگیهای‌اقتصادی، ویژگیهای آموزشی– ترویجی، عوامل مدیریتی، ویژگیهای روان شناختی، عوامل سیاسی و عوامل ارتباطی- اطلاع‌رسانی با مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که متغیرهای عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل مدیریتی و عوامل اجتماعی نقش مثبتی در مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی داشته و 65 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی را تبیین نموده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study on Factors Effective on Participation of Agriculture Cooperative Members in Ilam Province A Case Study in Shirvan and Chardaval

نویسندگان [English]

  • N Ehsani 1
  • B Arayesh 2
  • H Chaharsoughi Amin 2
1 Masters Degree in Agriculture Education and Extension
2 Assistant Professor of Agriculture Education and Extension , Islamic Azad University, Ilam Branch
چکیده [English]

The main objective of the current research involves the identification of the factors effective on the participation of cooperative members in Shirvan and Cheravadal townships, Ilam Province in 1990. It is of an applied, non-experimental field work using questionnaire as its data collection tool whose validity was approved by university professors and experts on cooperatives ( Cronbach's alpha= 0.8). The statistical population comprised 751 members of active cooperatives in Shirvan and Chardaval townships, out of which, 260 were selected and studied through tables of Kerjsey and Morgan's minimum sample volume. Proportionate random method was adopted for sampling. The data were processed through SPSS software. Descriptive statistics (central and distribution indices) and analytic ones (step by step regression and correlation coefficients) were analyzed. The correlation results show that there is significant relations between variables of age, years of membership in cooperatives, size of farming plot, yearly income, cultural and economic characters, educational and extensional characters, managerial factors, psychological and political factors, and communicational issues on one side and member participation on the other side. Step by step regression shows that political, economic, managerial and social factors have a positive role in the participation of the cooperative members and account for 65 percent of the variance of participation- the dependent variable

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural Production Cooperative
  • Active Participation
  • Cooperative Members
.آقاجانی ورزنه، م. (1371)، بررسی و ارزیابی فعالیت های شرکت های تعاونی تولید روستایی استان اصفهان (1371-1351)، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
2.آل بویه، س.، رضایی مقدم، ک. و برادران، م. (1385)، ایجاد نوآوری در تعاونیهای روستایی با تأکید بر ویژگیهای رفتاری کارآفرینانه؛ چالشها و فرصتها، تهران: بهارتعاون، ضمیمه ماهنامه آموزشی، ترویجی و اطلاع رسانی تعاون، شماره23.
3.آمارنامه جمعیتی تعاونی های تولید کشاورزی استان ایلام (1389)، اداره کل تعاون استان ایلام،  آرشیو اسناد و مدارک تعاونی های کشاورزی استان ایلام.
4.آمارنامه جمعیتی تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان شیروان و چرداول (1390)، اداره تعاون شهرستان شیروان و چرداول، اسناد و مدارک موجود در آرشیو اداره تعاون شهرستان شیروان و چرداول.
5.ازکیا، م. (1372)، جامعه شناسی توسعه و توسعه­نیافتگی روستایی ایران، انتشارات اطلاعات، تهران.
6.امینی، ا.م. (1378)، تعاون اندیشه­های متعالی و انسانی، ویژه­ نامه گردهمایی مدیران اجرایی و ستادی شرکت خدمات تعاون، اداره کل تعاون استان اصفهان.
7.بذرافشان، ج.، و حاتم، ش. (1389)، آسیب شناسی تعاونی های تولید روستایی در ایران، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان.
8.بقایی، م. (1385)، روش های جلب مشارکت روستائیان در طرح های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زرچشمه هونجان)، پایان نامه کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
9.پاپ زن، ع. (1384)، مقدمه­ای بر روش تحقیق کیفی، جزوه درسی، کرمانشاه : دانشگاه رازی، دانشکده کشاورزی، گروه ترویج و توسعه روستایی.
10.جلالی نائینی، م. ( 1375)، در افق بهره­وری، فصلنامه علمی-پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال چهارم، شماره 13.
11.رستمی، ح. (1387)، آموزش تعاون مشکلات و راهکارها، وزارت تعاون، فصلنامه نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، سال هفتم، شماره 25.
12.سام آرام، ع. (1374)، چگونگی مشارکت اعضاء شرکت تعاونی روستای قلعه­نو، اداره تعاون شهرستان ورامین، فصلنامه تعاون روستایی، بهار 1374.
13.سحرخیز، ا. (1377-78)، بررسی راههای جلب مشارکت مردمی در ایجاد شرکتهای تعاون بویژه شرکتهای تعاونی چندمنظوره از دیدگاه مدیران دستگاه­های اجرایی مرتبط با بخش تعاون، اداره تعاون استان همدان.
14.سیفی خداشهری، ح. (1388)، تأثیر مشارکت صیادان عضو تعاونهای پره استان گیلان در عملکرد اقتصادی این تعاونی ها، نشریه تعاون سال بیستم، شماره 204و205،ص 35-42.
15.شیخی، م. (1378-1379)، بررسی عوامل مؤثر در مشارکت اعضای تعاونیهای کشاورزی در تصمیم گیری های مربوط به مدیریت تعاونی های کشاورزی استان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه تهران.
16.شیرزادی، ح. (1380)، عوامل مرتبط با مشارکت اعضاء در تعاونی های مصرف دانشگاه
علامه طباطبایی، نشریه تعاون،  شماره 187،ص14-22.
17.صفری شالی، ر. (1380)، بررسی فعالیت ها و عملکرد شرکت های تعاونی کشاورزی مرغداران استان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
18.عبداللهی، م. (1377)، نظامهای بهره­برداری کشاورزی در ایران: توصیف و تبیین وضعیت گذشته و حال و دور نمای آنها در آینده: وزارت کشاورزی، معاونت امور نظام بهره برداری، تهران.
19.قربانی، ع. (1378)، بررسی میزان مشارکت اعضاء در مدیریت تعاونی های روستایی استان مازندران، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد ساری.
20.کلباسی اصفهانی، ع. (1376)، تحقیقی پیرامون نقش تعاونی ها در نظام اقتصاد جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، انتشارات ثمر.
21.کوپاهی، م. (1372)، اقتصاد کشاورزی، تهران :دانشگاه تهران.
22.گای، د. (1371)، توسعه مشارکتی، چشم اندازهایی از تجربه­هایی از تجربه توده­های روستایی، ترجمه عصمت قائم مقامی، گاهنامه روستا و توسعه، شماره 4.
23.مؤمنی، م. (1386)، تحلیل های آماری با استفاده از SPSS، انتشارات کتاب نو، چاپ اول، ویرایش اول، تهران.
24.معینی کیا، م. (1384)٬ بررسی عوامل موثر در موفقیت تعاونیهای استان اردبیل،شورای تحقیقات تعاون.
25.مقصودی، ط. (1388)، توسعه روستایی و کشاورزی، مفهوم تعاون و شرکتهای تعاونی و تمایز آن از دیگر واژه­های مشابه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
26.مهاجرانی، م. و عسگری، ج. ( 1384)، تحولات تعاون در ایران: گذشته، حال و آینده، فصلنامه روستا و  توسعه، شماره 61.
27.وحید زاده، ع. ( 1383 )، آسیب شناسی مدیریت در شرکت تعاونی تولید، نشریه تعاون، ش 159.
28.Australian Agricultural Concil (AAC) (1988), Working play on Agricultural Co-operative, Agricultural Co-operative in Australia, SCA Technical Report Series, Canberra
29.Benturaki, J. (2000), Cooperatives and Poverty Allevation, England: IDS TEMA
30.Bruynis, C., Goldsmith, P. D., Hahn, D. E. and Taylor, W. J. (2001), Critical Success factors for emerging Agricultural Marketing  Cooperatives, Journal of Cooperatives, 3(16):14-24
31.Calking,  P. and Thungo, A. (2005), The Impact of Farmer Cooperatives on the Standard of Iiving of Cocoa Producing Villages in Ghana.
32.Cobia, D. W. and Novarro, L. A. (1972), How Members Feel about Cooperatives, Agricultural Econmice Research  Report 86, Department of Agricultural Economics, North Dakota State University, Fargo, ND.
33.College  of  Dupage (2002), An  Institution- Wide process  to  Improve  and Support  Student  Learning  U S A: Suppored  by  Educational  Planning  Council.   
34.Didi, B. (2004), Short Communication Fishing Cooperatives  Participation in Managing Nearshore Resources: The case in Capiz, Central Philippines, Fisheries Research.
35.Drucker, P. F. (1959), Challenge to Management Science, Long Range Planning, 5: 238-4.
36.Jenson, K. (1990), Factors associated with the Selection of Cooperatives Milk in Tennessee, Journal of Agriculture Cooperation.
37.Kranzel, C. A. (1989), Farmers   Cooperatives  Members and Research  Report , Washington D. C., PP: 45-151
38.Krishnaswami, O. R. (1976), Cooperative Democracy in Action, New Delhi : Somaiya Publication, pvt. Ltd, 15.
39.Malak, W.H. (1988), An Analysis of the agricultural knowledge system in Pakistan, Ph.D. dissertation, Cornell University.
40.Malayim‚ Z. G. (2003)‚  Cooperative .Ankara : Yetkin Yayinlari .
41.Murray, P. (2007), Citizenship Education and youth Participation in Democracy, British Journal of Educational Studies, 55:325- 345.
42.Pakniat, F. and HosseinzadehTabrizi, A. (2007), People’s Participationsrole of East Azarbaijan & Ardabil provinces, The 4  Asian Regional Conference & 10  International Seminar on Participatory Irrigation Management, May 2-5, 2007, Tehran, Iran.
43.Peterson,  D. K.  (2004), Benefits  of  Participation   in  Corporate  Volunteer   Programs, Employees  Perceptions   Personnel  Review, 3(3): 615- 627.
44.Ramirez, R. (2004), Partnership: Assist Indigenous groups to Start up  handicraft, Animal Husbandry and Agricultural Cooperatives in Bangladesh, Retrieved from, http://www.idex.org
45.Scrimgeour, F., McDermott,  A.,  Saunders, C., Shadbolt, N. and Sheath, G.  (2006), New  Zealand  Agribuiness  Success : An Approach to exploring the Role of Strategy, Structure and Conduct on Firm Performance, Paper  Presented at  to New Zealand  Agriculural and Resource  Economice Society , August 2006 , Conference 25-27.
46.Steinhoff, D. (2008), The Changing Face of Member Participation, CCI News, No 55, PP. 1- 11. Available on: http// www. Co – op.jp/ccij/.
47.UWCC (2006)‚ Farmer’s Cooperative and the City of keota‚ lowa:Acase study, Wisconsin: University of wisconsin‚ center for cooperative.
48.Zhang, L. (2007), Social Capital Accumulation, Business Governonce, and Enerise Performance: A structural- Equation – Model Approach, Thesis (M. Phil.), Hong Kong University of Science and Technology, Appears in Collections: SOSC Master Theses Available at: //hdl . Handle. Net/ 1783. 1/ 5566.