بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ده کائید، دوجفت و چهارچریک شهرستان شازند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت رسانه و ارتباطات، دانشگاه پیام نور ایران

2 دانش آموختة کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، مرکز ری

چکیده

پژوهش‌ حاضر با هدف تحلیل اثر برخی از مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی (مانند اعتماد، مشارکت، انسجام، ارتباطات و شبکه‌ها و آگاهی اجتماعی) بر شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی انجام شده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و توسعه‌ای و از نظر نحوة گردآوری داده‌ها، یک پژوهش‌ توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی‌ است. جامعة آماری پژوهش را 523 نفر از ساکنان روستاهای ده‌کائید، دوجفت و چهارچریک واقع در شهرستان شازند در برمی‌گیرند ‌که توانایی پاسخ دادن به پرسش‌های پرسش‌نامه را داشتند. حجم نمونة آماری، بر اساس فرمول کوکران،171 نفر تعیین شد که این افراد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش‌نامه است که روایی آن با نظر استادان دانشگاه و پایایی آن با استفاده از نرم افزار spss و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (7/0a>) برای هر دو متغیر (سرمایة اجتماعی و شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی) تأیید شد. در این پژوهش روش مدل معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی با بهره‌گیری از نرم افزار Lisrel 8.5 به کار رفت. همسو با فرضیات پژوهش، ضرایب همبستگی مدل نشان داد که بین سرمایة اجتماعی و شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی روستاییان رابطة معنا‌داری وجود دارد و برای رونق فعالیت‌های تعاونی روستایی می‌بایست سرمایة اجتماعی را افزایش داد. از بین مؤلفه‌های تأثیر‌گذار بر سرمایه اجتماعی،‌ بعد انسجام اجتماعی بیشترین تأثیر (با ضریب همبستگی 78/0) را در سرمایة اجتماعی دارد.‌ همچنین وضعیت شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی و سرمایة اجتماعی افراد نمونة مورد مطالعه نسبتاً مناسب ارزیابی شد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between Social Capital and the Formation of Rural Cooperative Activities (Case Study: Villages of Dehkaeed, Dojoft, Chaharcharik in the Shazand Township)

نویسندگان [English]

  • Ali Rabiee 1
  • Bahareh Mousivand 2
1 Associate Professor, Department of Management, Medium and Communications, Payame Noor University, Iran
2 . Former Master Student, Department of Business Administration, Payame Noor University, Iran
چکیده [English]

This research study aimed to analyze the effects of some components relating to social capital such as: trust, cooperation, solidarity, communication and networks as well as social awareness regarding the formation of rural cooperative activities. Descriptive survey methodology and a correlational design were used to conduct this study. The target population consisted of (N=523) residents in villages of Dehkaeed, Dojoft, Chaharcharik in the Shazand Township. The Sample size (n=171) included respondents selected according to Cochran's formula. Simple random sampling method was used. A questionnaire was developed by the researchers to elicit responses. A panel of experts, comprised of faculty members was used to establish suitability and content validity of the instrument. Reliability of the questionnaire (α>0.7) was measured using Cronbach’s alpha coefficient for both variables (social capital and formation of rural cooperative activities) and also for the total (sum of questions on social capital formation of rural cooperative activities). Lisrel software, structural equation modeling and confirmatory factor analysis was implemented. The coefficients of correlation model showed that there was a significant difference between the­ social capital and the formation of rural cooperative activities. The results indicated that in order to enhance rural cooperative activities, an increase in social capital is needed.  Among the factors, social solidarity had the highest effect (correlation coefficient 0.78) on social capital. Overall, participants scored an appropriate level measurement regarding the formation of rural cooperative activities and social capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Formation of Rural Cooperative Activities
  • Social trust
  • Social participation
  • Social Solidarity
 
1. آذر، ع. و مومنی، م. (1382).  آمار و کاربرد آن در مدیریت. جلددوم. تهران: انتشارات سمت.
2. اختر محققی­، م. (1385). سرمایه اجتماعی. تهران: نشر محققی.
3. پاتنام، ر. (1380). دموکراسی و سنتهای مدنی. ترجمة محمد تقی دلووز. تهران: نشر غدیر.
4. پرند آور، خ. (1390). بررسی میزان سرمایه اجتماعی و تأثیر آن بر موفقیت شرکت های تعاونی روستایی(مطالعه موردی: شهرستان اسلام آباد غرب). پایان نامة کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی.
5. ترابی، پ.­(1389). بررسی میزان تأثیر مولفه­های سرمایه اجتماعی در عملکرد شرکت­های تعاونی (مطالعه موردی تعاونی های دام و طیور در شهرستان مشهد)، پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند.
6. جلیلی جشن آبادی، م.(1386).  بررسی نقش سرمایهاجتماعی در موفقیت تعاونی تولید(مطالعه موردی تعاونی های تولید مشهد). پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة توسعه روستایی (توسعة اجتماعی)، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
7. حبیبی، آ. (1390).  کتاب الکترونیک آموزش کاربردی نرم افزار لیزرل. تهران: نشر پارس مدیر.
8. رهبر، پ.(1392). بررسی تأثیر مولفه های سرمایه اجتماعی بر ابعاد مدیریت دانش در سازمان پیام.  روزنامه همشهری، پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام نور، واحد شهری.
9. سیفی، م.­(1387). بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت اجتماعی روستائیان در طرح­های عمرانی اجرا شده در شهرستان قائم شهر. پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد واحد رودهن.
10. عباسی، ع. و حجازی، ی. (1389). نقش رهبری فرهنگ و یادگیری سازمانی در ارتقای عملکرد دانشکده های کشاورزی ایران(ایجاد دانشکده کشاورزی یادگیرنده).  فصلنامه پژوهش و
برنامه ریزی در آموزش عالی
، شماره 56، 61- 79.
11. فوکویاما، ف.(1385). پایان نظم(بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن). ترجمة غلامعباس توسلی. تهران: انتشارات حکایت قلم نوین.
12. قاسمی، و. (1362). مدل سازی معادلات ساختاری در پژوهش های اجتماعی. تهران: انتشارات جامعه شناسان.
13. قلی پور، م. (1389). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و سطح توسعه روستایی در شهرستان­های هریس و اسکو. پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة جامعه شناسی توسعه، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران.
14. متوسلی، م . و بی نیاز، ع. (1381). رویکردی به ارزیابی سرمایة اجتماعی در اقتصاد ایران. مجلة برنامه و بودجه، 81 (3)، 35-62.
15. Bentler, P.M., &  Yuan, K. H. (1999). Structural equation modeling with small sample; Test Statics. Multivariate Behavioral Research, 34(2), 181-197.
16. Kline, P.(1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
17. Kline, R. B.(2010). Principles and practice of sructural equation modeling.
 New York: Guilford Press.
18. Strikis, V. (2005). Role of social capital in rural entrepreneurship. Economics and Rural Development, 1(1),35-39.