اندازه‌گیری و تحلیل بهره‌وری شرکت‏های تعاونی روستایی شهرستان میانه با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه نویسندة مسئول

2 استادیار مؤسسة پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعة روستایی، تهران

3 استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

چکیده

در تحقیق حاضر بهره‌وری شرکت‏های تعاونی روستایی شهرستان میانه شامل 26 شرکت تعاونی روستایی فعال، با استفاده از شاخص مالم کوئیست و روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)،با رویکرد ورودی‏محور و بازده ثابت نسبت به مقیاس اندازه گیری شد. به این منظور کلیة اطلاعات لازم از قبیل اعضا، تعداد روستاهای تحت پوشش هر شرکت، فاصلة شرکت تا روستا، سن اعضا، میزان خرید و فروش و ... جمع آوری و بررسی گردید. داده‏ها با استفاده از نرم افزارهای Deap2وSpss19 تجزیه و تحلیل شد . نتایج نشان‏دهندة وجود بهره‌وری در برخی شرکت‏هاست که این  بهره‌وری به بالابودن کارایی مقیاس این شرکت‏ها‏‏ (بالا بودن تعداد روستاهای تحت پوشش) مربوط می‏شود. بر پایة نتایج تحلیل عاملی، عواملی چون تعداد روستاهای تحت پوشش، فاصلة روستاها از شرکت‌های تعاونی مربوطه و تعداد اعضای شرکت‌های تعاونی در بهره‌وری تأثیر معنی‏داری داشته‏اند. میانگین بهره‌وری شرکت‌های تعاونی، با فرض بازده ثابت به مقیاس، برابر 745/0 است؛ به عبارت دیگر، این شرکت‌ها با کاهش5/26 درصدی در استفاده از نهاده‌ها به حداکثر بهره‌وری دست می‏یابند. میانگین کارایی کل شرکت های بررسی شده در این تحقیق نیز معادل 450/0 است.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measurement and Analysis of the Miyaneh Township Rural Cooperatives Productiviy Using Data Envelopment Approach

نویسندگان [English]

  • Syed Sina Eisapor 1
  • Ali KianiRad 2
  • Lawrence Anviyeh Tekyeh 3
2 Assistant Professor, Agricultural Planning, Economic and Rural Development Research Institute, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Agricultural and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan, Iran
چکیده [English]

In the present study the productivity of 26 rural cooperatives in Miyaneh Township were analyzed and measured by the use of Malmquist index and Data Envelopment Analysis (DEA), with Input oriented approach and Constant returns to scale.  Various information were gathered such as number of villages in each subsidiary company, companies distance to the villages, the age of members, the amount of  capital available and the costs portfolio. These data were analyzed by the use of Deap2 and Spss19 software.The results showed there was high productivity among specific companies, due to their pretty high scale efficiency (High number of villages' subsidiary). Analysis of data also indicated that the number of village's subsidiary, distant villages and the number of members in each cooperative had a significant role in their productivity level. The average productivity of cooperatives, assuming constant returns to scale in year was close to 0.745. In other words, these companies decreased 26.5 percent in the use of inputs to achieve maximum productivity. Average efficiency was about0.450 level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rural cooperative
  • Productivity
  • Data Envelopment Analysis
  • Malmquist Index
  • Miyaneh Township
منابع
1. آذر، ع. و مؤتمنی، ع. (1383). اندازه­گیری بهره­وری شرکت­های تولیدی به وسیله مدل­های تحلیل پوششی داده­ها (DEA) . فصلنامه دانشور رفتار، شمارة 11، 41-54.
2. استانداری آذربایجانشرقی، (1391). بانک اطلاعاتی اخبار مرتبط با شهرستان میانه. بازیابی شده در 5 بهمن 1391 از http://www.ostan-as.gov.ir/Miyaneh.html .
3. امامی میبدی، ع. (1379). اصول اندازه­گیری کارائی و بهر­ه­وری. تهران: مؤسسه مطالعات وپژوهش­های بازرگانی.
4. امامی میبدی، ع. ، افقه، م . و رحمانی صفتی، م. (1388). اندازه­گیری کارایی فنی و بهره­وری در نیروگاه های بخاری،گازی و سیکل ترکیبی. فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی های اقتصادی سابق)، 6 ( 3)، 79-103.
5. انصاری، ح. (1375). نقش تعاونی­ها در گذر از تولید معیشتی به تولید تجاری در بخش کشاورزی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، ویژه نامه کشاورزی ایران و بازارهای جهانی،
4( 16)، 345-330.
6. بشیری، م. و توکلی بغدادآبادی، م. و امیری، ا. (1389). ارزیابی کارایی زیربخش زراعت با استفاده از رویکرد تلفیقی برنامه­ریزی خطی و پرامیتی در ایران و کشورهای منطقه. اقتصادکشاورزی و توسعه، 18(70)، 65-87.
7. پورکاظمی، ع. و صمصامی، ح. و ابراهیمی قوام آبادی، خ. (1390). اندازه­گیری کارایی و بهره‎وری شرکتهای بیمه دولتی و خصوصی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده­ها و شاخص مالم­کوئیست. پژوهشنامه بیمه، 26(4)، 1-26.
8. رضوان، م. (1382). نقشIT دربهر­ه­وریشرکتهواپیماییهما،پایا­ن­نامة کارشناسی­ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
9. سعدی، ح. (1386). ارزیابی تعاونی­های تولید کشاورزی در شهرستان کبودر آهنگ استان همدان. فصلنامه روستا و توسعه، 10(2)، 141-167.
10. عباسی، م. (1377). باور تعاون (تعاون در اندیشه و عمل). تهران: وزارت تعاون.
11. علیرضایی، م. و افشاریان، م. (1386). ارائه مدلی تلفیقی برای محاسبه رشد بهره­وری کل عوامل تولید از مدل­های تحلیل پوششی داده­ها، شاخص تورنکوئیست و محاسبه رشد بهره­وری شرکت ملی نفت ایران. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 11(3)، 137-156.
12. علیرضایی، م.، کشوری، ا. و هاشمی، م. (1384). ارزیابی رشد بهره­وری به کمک شاخص مالم کوئیست  با رویکرد تحلیل پوششی داده­ها. دانشگاه علم وصنعت ایران. مجلة بین المللی علوم مهندسی،  شمارة 2، 145-154.
13. غلامرضائی، د. و شاه طهماسبی، ا. (1388). ارزیابی کارایی نسبی استانهای کشور در دستیابی به اهداف برنامه سوم توسعه کشور در بخش کشاورزی. اقتصادکشاورزی و توسعه، 17(67)، 54-72.
14. کاظمی، ع. (1381). بهره­وری و تجزیه وتحلیل آن در سازمانها. تهران. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
15. لطفعلی‏پور، م. و درخشانی، م. (1388). بررسی وضعیت‎بهره­وری‏ عوامل تولید صنایع کوچک و متوسط مستقر در شهرک صنعتی ­توس، مجلة دانش و توسعه 17(29)، 39- 64.
16. مؤتمنی، ع. (1383). طراحیمدلپویایبهر­ه­وری. پایان‏نامة دکتری مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
17. مهرگان، م. (1383). مدل­های کمی در ارزیابی عملکرد سازمان­ها. تهران: انتشارات دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران.
18. مومنی، م. و فعال قیومی، ع. (1391). تحلیل­های آماری با استفاده از SPSS، تهران: انتشارات مؤلف.
19. میوه چی، م. و کیانی راد، ع. (1390). بررسی اقتصادی ایجاد و راه­اندازی مجتمع­های تعاونی روستایی:مطالعه موردی شهرستان شهریار. فصلنامه روستا و توسعه، 14(1)، 119 – 147.
20. Benturaki, J. (2000). Cooperatives and poverty allevation. England: Tema Publishers Co Ltd.
21. Karadag, M., Deliktas, E., & Onder, A. O. (2001). TFP change in the Turkish manufacturing industry in the selected provinces: 1990-1998, Department of Economics. Ege University. Izmir. Regional Studes Association,1(1), 185-191.
22. Madane, M. V. (1992). Agricultural cooperatives in Japan: the dynamics of their development. New Delhi: international Co-operative Alliance. Regional Office for Asia and the Pacifics.
23. Pasiouras, E., & Sifodaskalakis, E. (2007). Total factor productivity change of Greek Cooperative Banks. University of Bath. Working Paper Series, 13: 1-17.
24. Sharma, S. C., Margono, H., & Sylwester, K. (2003). Technical efficiency and total factor productivity analysis across U.S. States: 1977-2000. Department of Economics. Southern Illinoins University Carbondale.