اثربخشی ترویج فنون زراعی در تعاونی تولید روستایی پیوند استان گلستان با استفاده از الگوی ارزشیابی آزمایش اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان

چکیده

هدف این تحقیق بررسی اثربخشی ترویج و آموزش فنون زراعی با استفاده از الگوی ارزشیابی آزمایش اجتماعی در تعاونی تولید روستایی پیوند  شهرستان آق­قلا در استان گلستان بود. جامعة آماری را 345 کشاورز عضو تعاونی و 1104 کشاورز غیرعضو تعاونی تشکیل دادند. شیوة نمونه‌گیری به صورت تصادفی چندمرحله‌ای بود که با انجام آن، 220 کشاورز عضو و 200 کشاورز غیرعضو به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­ها پرسش‌نامه بود که روایی صوری آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبة ضریب آلفای کرونباخ برای بعد نگرشی و مهارتی (به ترتیب برابر 92/0 و 84/0 درصد) تأیید شد. نتایج نشان داد ترویج فنون زراعی نگرش کشاورزان عضو را در زمینة آماده­سازی زمین و کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی اصلاح کرده و باعث افزایش دانش و مهارت آنان در این زمینه شده است. نتایج مقایسة میانگین‌ها نشان داد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه کشاورزان عضو و غیرعضو تعاونی از نظر دانش، نگرش و مهارت در مورد آماده­سازی زمین و کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی وجود دارد و ترویج فنون زراعی توانسته است علاوه بر اصلاح نگرش کشاورزان در مورد عملیات آماده­سازی زمین و کاشت، داشت و برداشت، دانش و مهارت آنان را نیز افزایش دهد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد ترویج فنون زراعی بیشترین تأثیر را در بعد دانشی و کمترین تأثیر را در بعد نگرشی در زمینة عملیات آماده­سازی زمین و کاشت، داشت و برداشت بر کشاورزان عضو تعاونی داشته است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Extension Agronomic Techniques in the Peyvand Rural Production Cooperative in Golestan Province by the Use of Societal Experimentation Evaluation Model

نویسندگان [English]

  • somayeh Mahmoudsanii 1
  • Muhammad Reza Mahboobi 2
  • Abdolvahab Ghezel 3
1 Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 . Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Golestan Jihad of Agriculture Organization
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of extension agronomic techniques using the societal experimentation evaluation model in the Peyvand rural production cooperative in the Aqqala Township in the Golestan province. The population included N=345 of farmers who were members in the cooperative as well as N=1104 of farmers who were not members. The sampling method was multi-stage random sampling, in which n=220 of farmers’ member in cooperative and n=200 of farmers’ non-member in cooperative were selected as the sample of the study. The data gathering tool was a questionnaire whose face validity was confirmed by experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha for attitude and skill dimensions 0.92 and 0.84, respectively. The results showed that extension agronomic techniques improved the attitude of farmers’ member in land preparation and planting, growing and crop harvest and increased their knowledge and skills in this field. The results of the mean comparison showed that there was a significant difference between the two groups of farmers’ member and farmers’ non-member in cooperative in terms of knowledge, attitude and skill in land preparation and planting, growing and harvesting of agricultural products and in addition, extension agronomic techniques could improve farmers’ attitudes about land preparation and planting operations, and also could improve their knowledge and skills. The results of Friedman test showed that extension agronomic techniques had the most effect on knowledge and had the least impact on the field of land preparation and planting, growing and harvesting operations, on farmers’ member in cooperative.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effectiveness
  • Rural production cooperative
  • Extension of agronomic techniques
  • Societal experimentation evaluation model

مراجع

تقوی، م.، میرمحمدصادقی، ج. و خاتون آبادی، ا. (1386). تعیین عوامل مؤثر بر اثربخشی آموزش‌های کشاورزی ارائه شده به تعاونی­های کشاورزی شهرستان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد  رشته توسعه روستایی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
حاجی حسنی، ف.، مولانا، ن. و خسروی، ع.ا. (1394). ارزیابی اثربخشی دوره­های آموزشی برگزار شده برای شرکت­های تعاونی استان تهران در سال 90 تا 92. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
حشمتی، پ. (1392). نگرش­سنجی دانشجویان رشته­های کشاورزی نسبت به اثربخشی دروس علمی کشاورزی. پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، 6(2)، 7-20.
سرمد، ز.، بازرگان، ع. و حجازی، ا. (1376). روش های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
سلوکی، م. و چیذری، م. (1390). بررسی اثربخشی فعالیت­های آموزشی ترویجی در ارتقای سطح دانش اعضای تعاونی­های تولیدی کشاورزی استان سمنان. پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، 4 (1)1-14.
عبدالله زاده، غ. ح.، جهانگیر، ل.، محبوبی، م. ر. و قزل، ع. (1397). تأثیر الگوی مدیریت مشارکتی در بهره­برداری بهینه آب در شهرستان آق­قلا. پژوهش آب در کشاورزی، 32 (1)،131-146.
فرنیا، م. ع.، ملکی آوارسین، ص. و فرشباف جور، و. (1391). بررسی اثربخشی دوره­های آموزشی ارائه شده برای اعضای شرکت­های تعاونی کشاورزی و غیرکشاورزی در استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل کرک پاتریک. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 1(4) 63-84.
قهرمانی، م. (۱۳۸۸). مدیریت آموزش سازمانی. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
گندم­زاده، ر. و ثمری، د. (1388). عوامل مؤثر بر گرایش کشاورزان به عضویت در تعاونی­های تولید شهرستان طبس. تعاون، 20 (212)،91-114.
محمدنیا، ا. و شیخ­زاده، م. (1393). ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی برگزار شده بر مدیران تعاونی­ها بر اساس مدل کرک پاتریک در استان خراسان شمالی. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
موحدی، ر.، زارع، م.، حیدری، ع. و یعقوبی فرانی، ا. (1393). اثربخشی دوره­های آموزشی شرکت‌های تعاونی مرغداران استان سمنان. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 3 (10)،1-24.
هاشمی، ف.، ملک محمدی، ا. و موحد محمدی، ح. (1394). تأثیرگذاری­های خدمات آموزشی ترویج در تعاونی­های کشاورزی استان­های تهران و البرز. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 32 ،56-70.
Aderinto, A., Agbelemoge, A., & Dada, O. M. (2017). Effectiveness of extension service delivery and productivity of Cassava farmers in Southwestern Nigeria. The Journal of Agricultural Sciences, 12 (1), 14-23.
Alsharafat, A., Altarawneh, M., & Altahat, E. (2012). Effectiveness of agricultural extension activities. American Journal of Agricultural and Biological Sciences, 7 (2), 194-200.
Barret, G.J., Swanson, P. W., & Song, A. V. (2005). Evaluation of training program for caregivers to again adults. Journal of Extension, 40 (3), 21-29.
Bhola, H. S. (1990). Evaluating literacy for development projects, programs and campaigns. Unesco institute for education, German Foundation for International Development (DSE), Bonn, Germany, 297p.
Erbaugh, J. M., Donnermyeer, J., & Kibwika, P. (2001). Evaluating farmers? knowledge and awareness of integrated pest management (IPM): assessment of the IPM collaborative research support project in Uganda. Journal of International Agricultural and Extension Education, 8(1), 47-53.
Eseryel, D. (2002). Approaches to evaluation of training: theory & practice. Educational Technology & Society, 5 (2), 93-98.
Heckman, J. J., & Smith, J. A. (1995). Assessing the case for social experiments. Journal of Economic Perspectives, 9 (2), 85-110.
Jemison, J. M., Wilson, L., & Graham, J. (2004). Effecting land use change through education and implementation: assessing the effectiveness of the watershed. Journal of Extension, 42(3), 1-10.
Koivisto, O. N., & Kaskinen, T. (2017). Social experiments in Finland, from a research, ethics and legal perspective. Finland, Kokeileva Suomi.
Maoba, S. (2016). Farmers’ perception of agricultural extension service delivery in Germiston region, Gauteng Province, South Africa. South African Journal of Agricultural Extension, 44(2), 167-173. 
Mohamed, M. (2011). The effectiveness of agricultural extension programs in the desert areas of Nubaria, Egypt: a case study of a sugar beet program. Dissertation to obtain the Ph. D. degree in the International Ph. D. Program for Agricultural Sciences in Gottingen (IPAG) at the Faculty of Agricultural Sciences, Georg-August-University Gottingen, Germany, 69 p.
Renchie, L. D., & Jones, A. W. (2004). Effectiveness of an SPAT education program. Journal of Extension, 42(6), 58-67.
Taye, H. (2013). Evaluating the impact of agricultural extension programs in sub-Saharan Africa: challenges and prospects. African Evaluation Journal, 1(1), 1-9.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار