عوامل مؤثر بر تمایلات اعضای تعاونی گلخانه‌داران شهرستان بندرعباس نسبت به مصرف سموم شیمیایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کشاورزی رامین خوزستان

2 دانشگاه هرمزگان

3 دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

نهاده‌های شیمیایی، از جمله سموم شیمیایی، آثار زیان‌باری بر محیط زیست و سلامت انسان‌ها دارند، اما متأسفانه همچنان به‌طور گسترده‌ای درکشورهای در حال توسعه مصرف می‌شوند. هدف این تحقیق بررسی تمایلات گلخانه‌داران عضو تعاونی شهرستان بندرعباس نسبت به کاربرد سموم شیمیایی ‌بود. بدین منظور، با استفاده از مدل اعتقادات سلامت، به عنوانچارچوب نظری تحقیق، تمایلات گلخانه‌داران نسبت به مصرف سموم شیمیایی در استان هرمزگان بررسی شد. نمونة تحقیق 110 نفر از گلخانه‌داران شهرستان بندرعباس بودند که بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخت انجام شد. پساز تهیه و تأیید روایی صوری پرسش‌نامه توسط متخصصان امر، پایایی آن از طریق محاسبة ضرایب آلفای کرونباخ برای متغیرهای مختلف تحقیق تأیید شد (88/0- 63/0). برای تعیین عوامل مؤثر بر تمایلات اعضای تعاونی گلخانه‌داران نسبت به مصرف سموم شیمیایی، از تحلیل رگرسیون به روش گام به گام استفاده گردید. نتایج نشان داد سه متغیر ارزیابی منافع حاصل از رفتار، ارزیابی موانع پیش رو و شدت خطر درک شده قادر به پیش‌بینی بخش قابل توجهی از تغییرات متغیر تمایلات اعضای تعاونی گلخانه‌داران نسبت به مصرف سموم شیمیایی‌اند(44% =R2). علاوه بر این، در بین متغیرهای وارد شده در مدل، متغیر ارزیابی منافع حاصل از رفتار مهم‌ترین متغیر تعیین‌کنندة تمایل به مصرف سموم شیمیایی ‌بود. این متغیر بخش قابل توجهی از تغییرات در تمایلات اعضای تعاونی گلخانه‌داران را نسبت به مصرف سموم شیمیایی پیش‌بینی ‌کرد (37% =R2). در نهایت، بر اساس نتایج تحقیق، پیشنهادهایی برای کاهش تمایل اعضای تعاونی گلخانه‌داران نسبت به مصرف سموم شیمیایی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Tendency of the Cooperative Member's Greenhouse Owners toward using Pesticides in Bandar Abbas Township

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Abbaszadeh 2
  • Fatemeh rahimi 3
2 Hormozgan university
3 Khuzestan Ramin Agriculture and Natural Resources University, Iran
چکیده [English]

The chemical inputs such as chemical pesticides has harmful effects on the environment and human health but unfortunately, still widely used in developing countries. The purpose of this research was to investigate the factors affecting the tendency of the cooperative member's greenhouse owners in the Bandar Abbas Township toward pesticide use. For this purpose, this paper used the Health Belief Model as the theoretical research, to investigate willingness of greenhouse owners to pesticide use in the Hormozgan province. Sample of the research was selected based on simple random sampling (n = 110). Data collection in this study was conducted using a researcher-made questionnaire. After preparing the questionnaire and confirming its validity by experts, to determine the reliability of the various sections of the questionnaire, the Cronbach alpha coefficient was used (α= %63- %88).To examine the factors affecting the willingness of the cooperative member's greenhouse owners, the regression analysis using stepwise method was run. The findings revealed that three variables including perceived benefits, perceived barriers and perceived severity are able to predict a significant proportion of the variation in the willingness of the cooperative members greenhouse owners to pesticide use (R2= 0.44). Further, among variables in the model, perceived benefits variable is the most important variable. This variable is able to predict a significant proportion of the variation in willingness of the cooperative members greenhouse owners to pesticide use (R2= 0.37). Finally, based on the research results, provided suggestions to decrease willingness of the cooperative member's greenhouse owners to pesticide use.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chemical Inputs
  • Health Belief Model
  • Willingness Greenhouse Owners

مراجع

تشکری فر، ا.، پیردشتی، ه.، و تقوی قاسمخیلی، ف. (۱۳۸۹). نگاهی بر اهمیت و جایگاه کودهای شیمیایی در کشاورزی سنتی و پایدار ایران و جهان. اولین کنگره چالش‌های کود در ایران. تهران، مؤسسهتحقیقات، بازیابی شده از http://www.civilica.com/Paper-FERTILIZER01-FERTILIZER01_067.html
کبیری، ب.، شاکری‌نژاد، ق.، کرمی، خ.، و احمدی انگالی، ک. (1393). تأثیر آموزش بر رفتارهای بهداشت دهان و دندان و سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی دانش‌آموزان. مجله علوم پزشکی صدرا، 2 (4)، 327-338.
یزدان‌پناه، م.، توکلی، ک. و مرزبان، ا. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر نیت کشاورزان در رابطه با کاربرد ایمن سموم شیمیایی: کاربرد مدل اعتقادات سلامت. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 11، (2)، 21-29.
یزدان پناه، م.، و هاشمی­نژاد، آ. (1394). مقایسه قدرت پیش­ بینی کنندگی تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده و مدل اعتقادات سلامت جهت سنجش تمایل دانشجویان نسبت به استفاده از محصولات ارگانیک. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. دوره 46-2، شماره 4، 811-825.
Abraham, C., & Sheeran, P. (2005). The health belief model. Predicting Health Behaviour, 2, 28-80.
 Atreya, K. (2007). Pesticide use knowledge and practices: a gender differences in Nepal. Environmental Research, 104(2), 305-311.
Becker, M. H., Maiman, L. A., Kirscht, J. P., Haefner, D. P., & Drachman, R. H. (1977). The health belief model and prediction of dietary compliance: a field experiment. Journal of Health and Social Behavior, 18, 348-366.
Ecobichon, Donald J. (2001). Pesticide use in developing countries. Toxicology, 160(1), 27-33.
Gerend, M. A., & Shepherd, J. E. (2012). Predicting human papillomavirus vaccine uptake in young adult women: comparing the health belief model and theory of planned behavior. Annals of Behavioral Medicine, 44(2), 171-180.
Hanson, J. A., & Benedict, J. A. (2002). Use of the Health Belief Model to examine older adults' food-handling behaviors. Journal of Nutrition Education and Behavior, 34(1), S25-S30.
Janz, N. K., & Becker, M. H. (1984). The health belief model: a decade later. Health Education & Behavior, 11(1), 1-47.
Laraque, D., Mclean, D. E., Brown-Peterside, P., Ashton, D., & Diamond, B. (1997). Predictors of reported condom use in central Harlem youth as conceptualized by the health belief model. Journal of Adolescent Health,21(5), 318-327.
Lichtfouse, E., Navarrete, M., Debaeke, P., Souchère, V., Alberola, C., & Ménassieu, J. (2009). Agronomy for sustainable agriculture: a review. In Sustainable Agriculture (pp. 1-7). Springer Netherlands.
Milne, S., Sheeran, P., & Orbell, S. (2000). Prediction and intervention in health‐relatedbehavior: A meta‐analytic review of protection motivation theory. Journal of Applied Social Psychology, 30(1), 106-143.
Monfared, N., Yazdanpanah, M., & Tavakoli, K. (2015). Why do they continue to use pesticides? The case of tomato growers in Boushehr Province in Southern Iran. Journal of Agricultural Science and Technology,17(3), 577-588.
Orji, R., Vassileva, J., & Mandryk, R. (2012). Towards an effective health intervention design: an extension of the health belief model. Online Journal of Public Health Informatics, 4(3).
Pimentel, D., Hepperly, P., Hanson, J., Douds, D., & Seidel, R. (2005). Environmental, energetic, and economic comparisons of organic and conventional farming systems. BioScience, 55(7), 573-582.
Pinto, S. L., Lively, B. T., Siganga, W., Holiday-Goodman, M., & Kamm, G. (2006). Using the health belief model to test factors affecting patient retention in diabetes-related pharmaceutical care services. Research in Social and Administrative Pharmacy, 2(1), 38-58.
Salameh, P. R., Baldi, I., Brochard, P., & Saleh, B. A. (2003). Pesticides in Lebanon: a knowledge, attitude, and practice study. Environmental Research, 94(1), 1-6.
Schafer, R. B., Schafer, E., Bultena, G. L., & Hoiberg, E. O. (1993). Food safety: An application of the health belief model. Journal of Nutrition Education, 25(1), 17-24.
Simsekoglu, O., & Lajunen, T. (2008). Social psychology of seat belt use: a comparison of theory of planned behavior and health belief model. Transportation Research part F: traffic psychology and behaviour, 11(3), 181-191.
Straub, C. L., & Leahy, J. E. (2014). Application of a modified health belief model to the pro‐environmental behavior of private well water testing. JAWRA Journal of the American Water Resources Association, 50(6), 1515-1526.
Vassallo, M., Saba, A., Arvola, A., Dean, M., Messina, F., Winkelmann, M., & Shepherd, R. (2009). Willingness to use functional breads. applying the health belief model across four European countries. Appetite, 52(2), 452-460.
Welch, R. M., & Graham, R. D. (1999). A new paradigm for world agriculture: meeting human needs: productive, sustainable, nutritious. Field Crops Research, 60(1), 1-10.
Wilson, J. S., & Otsuki, T. (2004). To spray or not to spray: pesticides, banana exports, and food safety. Food Policy, 29(2), 131-146.
Wilson, C., & Tisdell, C. (2001). Why farmers continue to use pesticides despite environmental, health and sustainability costs. Ecological Economics, 39(3), 449-462
Yazdanpanah, M., Forouzani, M., & Hojjati, M. (2015a). Willingness of Iranian young adults to eat organic foods: application of the health belief model. Food Quality and Preference, 41, 75-83.
Yazdanpanah, M., Komendantova, N., Shirazi, Z. N., Bayer, J. L. B. (2015b). Green or in between? Examining youth perceptions of renewable energy in Iran. Energy Research & Social Science, 8, 78-85.
Yazgan, M. S., & Tanik, A. (2005). A new approach for calculating the relative risk level of pesticides. Environment International, 31(5), 687-692
Zagata, L. (2012). Consumers’ beliefs and behavioural intentions towards organic food. Evidence from the Czech Republic. Appetite, 59(1), 81-89.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار