نقش تعاونی های تولید در کاهش هزینه مبادله واحدهای کسب و کار سیب زمینی در شهرستان قروه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه رازی- گروه توسعه روستایی

2 دانشیار گروه توسعه کشاورزی، دانشگاه رازی

3 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی

4 استادیار گروه علوم اقتصادی، دانشگاه رازی

چکیده

هزینة مبادلة واحدهای کسب و کار کشاورزی عاملی مؤثر در قیمت تمام‌شده محصول، قیمت‌های خالص دریافتی کشاورزان و الگوی مشارکت آنان در بازار است. پژوهش پیمایشی حاضر با هدف بررسی نقش تعاونی­ها در کاهش هزینة مبادلة واحدهای کسب و کار (تولید و عرضه) سیب‌زمینی در شهرستان قروه از توابع استان کردستان انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از جدول بارتلت تعیین شد و واحدهای نمونه به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای با انتساب بهینه شامل 160 کشاورز عضو تعاونی و 191 کشاورز غیرعضو تعیین شدند. داده­های مورد نیاز از طریق تکمیل حضوری پرسش‌نامه جمع‌آوری شد. روایی پرسش‌نامه از طریق پانل متخصصان و اعتبار آن به روش بازآزمایی به دست آمد. نتایج نشان داد که کشاورزان عضو تعاونی با هزینة مبادلة کمتری(41 درصد) مواجه بوده و مشارکت خود را در بازارهای خارج از استان به طور معنی­دار افزایش داده­اند.عضویت کشاورزان در تعاونی تولید، عامل تعیین کننده­ای است که در مدل پروبیت برای برآورد مشارکت مؤثر در بازار الگو معنی­دار شد. از سوی دیگر، هزینه­های مبادلة واحدهای کسب و کار شامل هزینه­های اطلاعات و اندازه­گیری در کنار شاخص شبکة روابط، قیمت تمام‌شده و حجم مبادلات در مدل لاجیت برای برآورد عضویت کشاورزان در تعاونی تولید معنی­دار شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Cooperatives in Transaction Costs Reduction of Agricultural Enterprises Regarding Potato Farms in the Qurveh Township

نویسندگان [English]

  • mohammad amin sharifi 1
  • abdolhamid papzan 2
  • amilhosain Alibaigy 3
  • sohrab delangizan 4
1 دانشجوی دکتری- دانشکده کشاورزی
2 Associate professor, Department of Agricultural Development, Razi University
3 Associate professor, Department of Agricultural Extention and Education, Razi University
4 Assistant professor, Department of Economics, Razi University
چکیده [English]

Transaction costs of agricultural enterprises are an affective factor on product cost price, net exchange price and farmer’s participation in market. The aim of this survey research was to examine the role of agricultural cooperatives in reducing the transaction costs of Potato production enterprises in Qurveh Township. The sample size (351) was obtained by Bartlet Table and the sampling method was Multistage Cluster. For data collection questioners have been used which its validity was verified by viewpoints of panel of experts and reliability by Tests-Retest. The results showed that farmers cooperative members are facing with lower transaction costs(41%) and their participation in markets outside the province have increased significantly. the  variable of membership in the cooperatives could be entered in the Probit model to estimate the farmers participation in relevant market. On the other hand, transaction costs included the cost of information and measurement, significantly entered in the Logit model to estimate the membership of farmers in the cooperatives. Also, index of relations network, cost price and transaction volume were entered into the model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transaction cost
  • Agricultural cooperavives
  • New Instituanal Economics

مراجع

استانداری کردستان (1392). سالنامه آماری استان کردستان، معاونت برنامه­ریزی،
اسلامی، ح. و عین اللهی احمد آبادی، م. (1379). کاربرد مدل اقتصاد سنجی پروبیت وروش دو مرحله­ای همگن در تعیین عوامل موثر بر کشت چغندر قند در استانخراسان. مجله علوم کشاورزی ایران، 32(2)، 433-445.
امیری، ه.، گوگرد چیان، ا.، کیانی، غ. و علیزاده، ا. (1393). کارایی تطبیقی تعاونی­هایکشاورزی در بخش تأمین نهاده­ها با رویکرد اقتصاد هزینه مبادله(مطالعه موردی:استان خراسان جنوبی). دو فصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، 11(21)، 9-27.
پیش‎بهار، ا. و علیزاده، پ. (1393). انتقال قیمت عمومی در بازار محصولات سیب
 زمینی و پیاز(مطالعه موردی: استان کردستان). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه
کشاورزی ایران، 47(3)، 533-543.
حسینی، س. ص. و خالدی، م. (1384). نقش تعاونی­های روستایی در کاهش هزینه­های
مبادله دریافت تسهیلات. مجله اقتصاد کشاورزی، 3(3)، 49-65.
حسینی، س. ص. و خالدی، م. (1386). اهمیت هزینه­های مبادله ثابت برای فروشندگان
محصولات زراعی، مطالعه موردی: فروشندگان برنج. مجله علوم کشاورزی ایران،
38(1)، 137-148.
رنانی، م. (1389). بازار یا نابازار: بررسی موانع نهادی کارایی نظام اقتصادی بازار در
ایران. تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه­ریزی.
نصیری اقدم، ع. (1385). اقتصاد هزینه مبادله. جستارهای اقتصادی، 5، 157-208.
وزارت جهاد کشاورزی (1388). آمارنامه محصولات زراعی کشور. معاونت برنامه­ریزی
اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی. تهران.
Allen, D. W. (2000). Transaction costs. American Economic Review, Papers and Proceeding, 5, 447-451
Barzel, Y. (1985). Transaction costs: Are they just costs?. Journal of Institutional and Theoretical Economics, 141(1), 4-16
Barzel, Y., & Kochine, L. (1992). Ronald coase on the Nature
of Social Cost as a key to the Problem of the Firm.
           Scandinavian Journal of Economics, 94, 19-31
Coase, R.H. (1998). The new institutional economics. American Economic Review, 88(2), 72-74
Eggertsson, T. (1990). Economic Behaviour and Institutions.
Cambridge: Cambridge University Press.
Ginder, R., Hueth, B., & Marcoul, P. (2005). Cooperatives and   contracting in Agriculture: the case of west liberty foods. working paper 05-wp  408, center for Agricultural and Rural Development. Iowa State University, Iowa.
Key, N., Sadoulet, E., & De Janvry, A.  (2000). Transaction Costs and Agricultural Household Supply Response. American Journal of Agricultural Economics, 82, 245-259    
Menard, C., & M. Shirley (2012). New institutional Economics: from early institutions to a new paradigm. Ronald Coase institute. Working paper. 8, 27-30
Nort, D.C. (1990). Institutions, institutional change and econo-
Mic Performance. UK: Cambridge University Press: Cambridge,          
Simelan, N. (2011). An assessment of the role of co-operatives
in smallholders dairy production and marketing inSwaziland. Department of Agricultural Economics, Extension and Rural Development Faculty of National and Agricultural Sciences. University of Pretoria. Pretoria.
Szabo, G., & Ferato, I. (2004). Transaction cost economics  and agricultural co-operatives: as Hungarian case study, in: Dynamics in chains and networks: Proceeding of the sixth international conference on chain and network management in agribusiness and the industry. Wageningen: Wageningen Academic pub. 245-251
Vakis, R., Sadolet, E. & De Janvry, A. (2003). Measuring  transaction costs from observed behavior: market choices in  Peru. Retrieved July10, 2009, from http://are.  Berkeley.edu/rvakis
Wallis, J. J., & North, D.C. (1988). Measuring the transaction sector in the American economy, 1870-1970, with a comment by Lance Davis. In Long term factors in American Economics Growth. edited by Stanley L. Engerman and  Robert Gallman. University of Chicago Press.
Wang, L. & Huo, X. (2014). Grower’s selling behavior: Transaction cost comparison analysis. Agricultural Economics Review, 15(2), 7-20.
Williamson, O.E. (2002). The theory of the firm as Governance
structure: Frome choice to contract. Journal of Economic
Perspectives, 16(3), 171-195
Williamson, O.E.(1985). The economic institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational constructing. New York: Free Press.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار