تبیین نگرش و نیت رفتاری کشاورزان نسبت به تعاونی آب‏بران منطقه جنوب رودخانه کرخه نور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ترویج و آموش کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

2 دانشجوی دکتری ترویج کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و مننابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

هدف اصلی مطالعة حاضر تبیین نگرش بهره‏برداران و نیت رفتاری آنها در خصوص عضویت در تعاونی آب‏بران در منطقة جنوب رودخانة کرخه نور در استان خوزستان با پارادایم آمیخته (کیفی – کمی) ‏بود. جامعة آماری تحقیق حاضر شامل کلیة‏ کشاورزان جنوب رودخانة کرخه نور بوده که اراضی‌شان در محدودة ناحیة عمرانی تجهیز و نوسازی اراضی دژ واقع شده است. در فاز کیفی پژوهش، با استفاده از تکنیک مشاهده عمیق سعی بر آن شد تا اطلاعات جامعی از شرایط منطقه به دست آید. در فاز کمی، با عنایت به اطلاعات استنتاج‌شده، پرسش‌نامه‏ای محقق‌ساخته طراحی و توزیع شد. در این فاز، با استفاده از روش نمونه‏گیری کاملاً تصادفی، نمونه‏ای به حجم 160 نفر انتخاب شد. داده‏های حاصل از پرسش‌نامه‏ها به وسیله‏ نرم‏افزار SPSS20 توصیف و تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که نگرشی مثبت و تمایلی بالا در میان بهره‏برداران منطقه نسبت به تعاونی آب‏بران و تشکیل آن وجود دارد. همچنین یافته‏ها حاکی از وجود ارتباط میان نگرش و نیت رفتاری پاسخگویان بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Attitudes and Behavioral Intention of Farmers toward Water Users’ Cooperatives in South of Karkhe Nur River

نویسنده [English]

  • Omid M. Ghoochani 2
چکیده [English]

The main purpose of this study was to explain the farmer’s attitudes and behavioral intention toward membership in water users’ cooperation in the South of Kharkhe Nur River in the Khuzestan province. This study used a mixed method. All farmers who their fields located in the South of Kharkhe Nur River (Area of construction, equipping and modernization of land of Dezh) considered as statistical population. In the qualitative sector, the researchers used depth observation in about 14 months in the research area and tried to have an accurate cognition about the area’s context. Then, according to the result of qualitative research and also literature review a researcher made questionnaire was designed, which its validity and reliability confirmed by expert’s panel and cronbach’s alpha coefficient respectively. The data described and analyzed using SPSS V20. The results revealed that the farmers have positive attitudes towards water users’ cooperation and there was potential for establishing of the cooperation in the region. Also the results revealed that there was a positive association between attitude and behavioral intention of the farmers towards membership in the water users’ cooperatives. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attitude
  • Behavioral Intention
  • Water Users’ cooperation
  • Development unit of Dezh
بازرگان هرندی، ع. (1387). روش تحقیق آمیخته: رویکردی برتر برای مطالعات مدیریت. دانش مدیریت، 21(81)، 19-36.
بخشی، آ.، قاسمی، ج.، سادات اسیلان، ک. و قلی‏فر، ا. (1391). عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به مشارکت در تشکل‌های آب‌بران (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان زنجان). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی (مجله علوم کشاورزی ایران)، شماره 3، 453-466.
پارسافر، م.، ‏اللهیاری، م.، پیکانی، غ. و کاوسی کلاشمی، م. (1394). امکان‏سنجی استقرار تعاونی‏های آب‏بران در استان گیلان. تعاون و کشاورزی، 4(15)، 65-89.
تقی‏پور، م.، عباسی، ع. و چیذری، م. (1394). شناسایی پیامدهای عضویت در تعاونی‏های آب‏بران (مورد مطالعه: دشت لیشتر در شهرستان گچساران). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46(1)،121-130.
تقی‏پور، م.، عباسی، ع.، چیذری، م. و حیدری، ع. (1392). تحلیل نگرش کشاورزان شهرستان گچساران نسبت به تشکیل تعاونیهای آ‌ب‌بران. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 2(6)، 1-22.
حیدریان، س. ا. (1386). تحلیلی بر تجربه داخلی در انتقال مدیریت آبیاری. مجموعه مقالات اولین همایش بررسی مشکلات شبکه های آبیاری، زهکشی و مصرف بهینه آب کشاورزی. گوهران کویر. آبان 1386. تهران.
حیدریان، ن.، ادهم ملکی، م. و مهراب قوچانی، ا. (1392). تبیین عوامل بازدارنده موفقیت تشکل‏های آب‏بران در انتقال مدیریت آّبیاری؛ مطالعه استان خوزستان. دوازدهمین همایش ملی آبیاری و کاهش تبخیر. دانشگاه شهید باهنر کرمان. شهریور 1392. کرمان.
خدابخشی، آ.، قاسمی، ج.، سیلان، ک. و قلی‏فر، ا. (1391). عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به مشارکت در تشکل‏های آب‏بران (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان زنجان). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه، شماره 3، 453-466.
دحیماوی، ع.، غنیان، م.، مهراب قوچانی، ا. و زارعی، ح. (1394). فرآیند بکارگیری مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره در اولویت‌بندی اجرای طرح‌های توسعه منابع آب مناطق روستائی استان خوزستان. نشریه آب و توسعه پایدار، 1(3)، 9-16.
سالاری، ن.، محبوبی، م.، شریف شریف‏زاده، م. و عبدالله‏زاده، غ. (1393). امکان‏سنجی مدیریت مشارکتی آبیاری در تعاونی‏های تولید روستایی شهرستان تایباد. فصلنامه تعاون و کشاورزی، 3(12)، 113-131.
شاهرودی، ع.، چیذری، م. و پزشکی‏راد، غ. (1387). تأثیر تعانی آب‏بران بر نگرش کشاورزان نسبت به مدیریت آب کشاورزی: مطالعه موردی استان خراسان رضوی. اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 22(2)، 71-85.
غنیان، م. (1391). تحلیل راهبردی واگذاری مدیریت انتقال و بهره برداری ازشبکه های آبیاری به تشکل‏های آب‏بران؛ مطالعه موردی ساحل چپ رامشیر. گزارش نهایی طرح مطالعاتی با سازمان آب و برق خوزستان.
غنیان، م.، ادهم ملکی، م. و مهراب قوچانی، ا. (1392). تبیین شاخصهای انگیزاننده کشاورزان نسبت به عضویت در تشکلهای آب بران؛ مطالعه تشکل‏های استان خوزستان. دوازدهمین همایش ملی آبیاری و کاهش تبخیر. دانشگاه شهید باهنر کرمان. شهریور 1392. کرمان.
گل‏محمدی، ف.، معتمد، م.، بیگی، ب. و آرزومندان، م. (1391). نقش آموزش کشاورزان و اقدامات ترویجی در بهرهوری و مدیریت مصرف آب. همایش منطقه‌ای دانش محوری در مدیریت پایدار  کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 10 آبان 1390. گرگان.
مهراب قوچانی، ا.، خسروی‏پور، ب. و رواحی‏نژاد، م. (1392). مدیریت بهینه منابع آب با تأکید بر مشارکت زنان روستایی. دومین همایش ملی توسعه پایدار کشاورزی و محیط زیست سالم. هم‌اندیشان محیط زیست. اردیبهشت 1391. همدان.
مهندسین مشاور ویسان (۱۳۸۲). نظام بهره‏برداری از آب کشاورزی. مجموعه مقالات اولین همایش نظام‏های بهره‏برداری کشاورزی در ایران چالش‏ها و چاره‏ها. وزارت جهاد کشاورزی معاونت ترویج و نظام‏های بهره برداری. تهران.
مهندسین مشاور آب خاک تهران (1392). گزارش کوتاه مدت مطالعات اجتماعی پروژه تجهیز و نوسازی شبکه آبیاری و زهکشی دژ.
Heyd, H., & Neef, A. (2004). Participation of Local People in Water Management: Evidence from the Maesa Watershed. Northern Thailand. Environment and Production Technology Division International Food Policy Research Institute. Washington, D.C.
Toma, L., & Mathijs, E. (2005). Determinants of Romanian Farmers' Participation in Agri-Environmental Programmes. International Congress of European Association of Agricultural Economists. European Association of Agricultural Economists. August 2005. Copenhagen, Denmark.
Sserunkuuma, D., Ochom, N., & Ainembabazi, H. (2004). Collective Action in Canal Irrigation Systems Management: The Case of Doho Rice Scheme in Uganda. IFPRI Eastern Africa Food Policy Network. Network report, 9.
Omid, M. H., Akbari, M., Zarafshani, K., Eskandari, Gh. H., & Fami, H. Sh. (2012). Factors influencing the success of water user associations in Iran: A Case of Moqan, Tajan, and Varamin. Journal ofAgriculture Science and Technology, 14(1), 27-36.
Taqipour, M., Abbasi, E., & Chizari, M. (2015). Farmers' Behavior toward Membership in eater user associations (WUAs) in Iran: Applying the Theory of Planned Behavior. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 4(2), 336-350.
Qiao, G., Zhao, L., & Klein, K. K. (2009). Water user associations in Inner Mongolia: Factors that influence farmers to join. Agricultural Water Management, 96(5), 822-830.
Vuren, van, G., & Mastenbroek, A.  (2000). Management types in iIrrigation: a world-wide inventory per country. Report Commissioned by the World Bank.