ارزیابی و مقایسه کارایی فنی تشکل های آب‌بران شهرستان مراغه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی. دانشگاه تبریز

2 استاد. دانشگاه تبریز

3 دانشگاه تبریز

10.22034/ajcoop.2020.106415

چکیده

با توجه به اهمیت کارایی، هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسة کارایی فنی تشکل‏های آب‏بران با استفاده از رهیافت تابع تولید مرزی تصادفی در شهرستان مراغه بود. بر این اساس، برای درک علمی و واقعی عملکرد این تشکل­ها از کارایی واحدهای تولیدی بهره گرفته شد. داده­های موردنیاز در قالب پرسش‏نامه، از 147 گندم‏کار آبی عضو تشکل­های آب­بران شهرستان مراغه جمع‏آوری گردید. برای رسیدن به هدف تحقیق، در رهیافت تابع تولید مرزی تصادفی، مقدار تولید گندم تابعی از متغیرهای بذر، کود ازته، کود فسفاته و آب در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که میانگین کارایی تولید مزارع گندم نمونه برابر با 9/78 درصد است که بدین ترتیب به طور متوسط 1/21 درصد امکان افزایش تولید با نهاده­های موجود در این مزارع وجود دارد. بر پایة تابع تولید مرزی تصادفی، متغیرهای کود ازته، کود فسفاته، آب و بذر گندم اثر معنی­داری بر میزان تولید گندم داشته‏اند. همچنین متغیرهای سن، تحصیلات، شرکت در کلاس­های ترویجی، تأهل و سطح زیر کشت نیز دارای اثر معنی­داری بر کارایی فنی بوده‏اند. در میان تشکل­های آب­بران موردمطالعه، تشکل آب­بران ورجوی با میانگین کارایی 07/83 درصد بالاترین مقدار کارایی فنی را داشته است. شرکت در کلاس‏های ترویجی، اتخاذ تدابیری در خصوص یکپارچه­سازی اراضی و بهره­مندی از تجربیات تشکل‏های آب­بران موفق، گام‏هایی مهم در راستای افزایش کارایی تشکل­های آب­بران مورد مطالعه به‏شمار آمدند.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating and Comparing the Technical Efficiency of Water Users Association in Maragheh County

نویسندگان [English]

  • Farina sadat Saei 1
  • Ghader Dashti 2
  • Javad Hosseinzad 3
  • Hossein Yadavar 3
1 Agriculture Faculty. Tabriz University
2 Professor. Tabriz University
3 Tabriz University
چکیده [English]

 The purpose of this study is evaluate and compare technical efficiency of water users association by the approach of the stochastic frontier production function in Maragheh county. Accordingly, for scientific and real understanding of the performance of these associations, the efficiency of productive units is considered. In order to perform this study, the required data were collected through a questionnaire from 147 farmers of Maragheh County. To achieve the aim of this research, stochastic frontier production function was used in which farmers was a function of seed variables, nitrogen fertilizer, phosphate fertilizer and water. Results showed which average efficiency of producing in wheat fields of the sample is 78.9%. So on these farms with available inputs, there is an average of 21.1% chance to increasing the production. Based on the results, it is observed that in a stochastic frontier production function, nitrogen fertilizers,hosphate fertilizers, water and wheat seeds Variables have a significant effect on wheat production. Also Variables such as age, education, participation in extension courses, marriage and cultivating have a significant effect on technical efficiency. Between studied cases, Varjoy water users association, with average efficiency about 83.07%, has the highest technical efficiency. Therefore, participation in extension courses, adopting measures on land integration and benefiting from the experiences of successful Water Users Association will be an important step towards increasing the efficiency of the Water Users Association studied.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maragheh
  • Stochastic Frontier Production Function
  • Technical Efficiency
  • Water
  • Water Users Association
ابریشمی ح. و میرزایی خلیل آبادی، ح.م. (1386). نقش آب در توسعه بخش کشاورزی. مجموعه مقالات ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران. انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.
  اسدپور ح.، احمدی، غ.ر. و تسلیمی، م. (1388). بررسی عملکرد تشکل های آب بران در کشور در چند سال اخیر. مجموعه مقالات ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران، انجمن اقتصاد کشاورزی ایران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران . کرج.
اسفنجانی کناری ر.، مردانی، م.  و شعبان­زاده، م. (1395). بررسی کارایی واحد­های صنعتی پرورش پولت، توأم و مرغ تخم­گذار ایران با استفاده از روش­های DEA و SFA. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 24 (95)، 69-87.
  اسفنجانی کناری، ر. (1390). بررسی اقتصادی واحدهای صنعتی پرورش مرغ تخم­گذار در ایران. پایانامه کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز.
اکبری، م.، امید، م.، زرافشانی، ک.، اسکندری، ق . و فامی، ش. (1393). عوامل مؤثر بر موفقیت تشکل­های آب­بران در ایران، مطالعه موردی مغان، تجن و ورامین. کشاورزی و تکنولوژی، شماره 14، 27- 36.
بریم­نژاد، و. و محتشمی، ت. (1388). مطالعه­ کارایی فنی تولید گندم در ایران: مطالعه موردی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 1 (1)، 75-94.
پورزند، ف. (1388). کارایی فنی و شکاف تکنولوژی ذرت­کاران به تفکیک سطح پایداری کشاورزی مناطق مختلف استان فارس. پایان‏نامه کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
تبرایی، ت. و سلطانی م. (1390). بررسی پیامدهای واگذاری مدیریت بهره­برداری و نگهداری شبکه­های آبیاری و زهکشی دشت سیستان به تشکل­های خصوصی. اقتصاد و توسعه کشاورزی، شماره 1، 66-75.
 توتاخانه، ی. و پرکار، ر. (1385).  بررسی تدوین قرارداد­های خدمات مدیریت و بهره­برداری و واگذاری آن به بخش خصوصی در شبکه آبیاری و زهکشی صوفی­چای. کارگاه فنی مدیریت، بهره­برداری و نگهداری شبکه‏های آبیاری و زهکشی، شرکت آب منطقه­ای آذربایجان شرقی، صفحات 147-162.
تیموری، ج. (1385). تشکل­های کشاورزی در استان گلستان و نقش آنها در مدیریت بهره­برداری شبکه­های مدرن و سنتی. اولین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی. دانشگاه چمران.
حسین­زاد ج. و سلامی، ح.ا. (1383). انتخاب تابع تولید برای برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 12(48)، 53 - 84.
خزیمه ا.، خیری، م.، دهباشی و. و اسفنجانی کناری، ر. (1396). تحلیل سودآوری و کارایی واحدهای مرغداری منطقه سیستان. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 9 (4)، 173-190.
  خیاطی، غ.ر. و توتاخانه، ی. (1385). رهیافت­های استفاده از خدمات بخش خصوصی در  بهره‏برداری و نگهداری شبکه آبیاری و زهکشی صوفی­چای. کارگاه فنی مدیریت، بهره‏برداری و نگهداری شبکه­های آبیاری و زهکشی. کمیته ملی آبیاری و زهکشی. صفحات 146-133.
 سازمان آب منطقه­ای استان آذربایجان شرقی (1387). گزارش تصویری از مشارکت مردمی شبکه صوفی­چای.
  شاهرودی ع. و پزشکی­راد، غ.ر. (1387). تأثیر تعاونی آب­بران بر نگرش کشاورزان نسبت به مدیریت آب کشاورزی: مطالعه موردی استان خراسان رضوی. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 22 (2)،71-83.
  کوپاهی م. و نظری، م. (1389). بررسی عملکرد مدیریت مشارکتی آبیاری در ایران (مطالعه موردی تعاونی آب بران تجن). اقتصاد و توسعه کشاورزی، 24 (2)، 205- 216.
گلکاران­مقدم، س. (1392). مقایسه و تحلیل کارایی زعفران­کاران شهرستان­های منتخب استان خراسان رضوی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 21 (84)، 79-101.
محمدی ه. و بخشوده، م. (1386). مطالعه کارایی فنی، تخصیص و اقتصادی در تعاونی­های تولید روستایی در ایران(روش مرزی تصادفی و تحلیل فراگیر داده­ها). علوم اقتصادی، شماره 11، 53-64.
مولایی، م.، حصاری، ن. و جوانبخت، ع. (1396). برآورد کارایی زیست‏محیطی نهاده‏محور محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: کارایی زیست‏محیطی تولید برنج). اقتصاد کشاورزی، شماره 2، 157-172.
Abdelhafidh, H.,&  Bachta, M.S. (2017). Effect of water users associations’ financial performances on small farms’ productivity. JournalofNewSciences,AgricultureandBiotechnology, 41(4), 2211-2222.
Aigner, D., Lovell, K. , & Schmidt, P. (1977). Formulation and estimation of stochastic frontier production Function models. JournalofEconomic, 6, 21-37.
Allen, D.A., Manyong, V.M., & Gockowski, J. (2006). The production efficiency of intercropping annual and crops in southern Ethiopia: a comparison of distance functions and production frontiers.AgriculturalSystems. 91:51-70- Chukwuji, C. O., Inoni O. E. and Ike P. C. 2006.
Awal, A.,&  Awuda, A. (2018). Do farmer groups impact on farm yield and efficiency of smallholder farmers?. Evidence from rice farmers in northern Ghana. FoodPolicy, 81, 95-105.
Bagi, F. S. (1982). Relationship between farm size and technical efficiency in west Tennessee agriculture.SouthernJournalofAgriculturalEconomics,  14.2 (2): 139-144.
Battese, G.E., & Coelli, T.J. (1988). Prediction of firm-level technical efficiencies with a generalized frontier production function and panel data.JournalofEconometrics, 38, 387-399.
Greene, W.H. (1999). Frontier production functions. Handbook of Applied Econometrics, 2, 75-153.
Kazbekova J., Abdullaev, I., Manthrithilake H., & Qureshi, A. (2009). Evaluating planning and delivery performance of water user Associations (WUAs) in Osh province, Kyrgyzstan. AgricultureWaterManagement, 96, 1259-1267.
Ma, W. , Renwick, A., Yuan, P., & Ranta, N. (2018). Agricultural cooperative membership and technical efficiency of apple farmers in China: an analysis accounting for selectivity bias.FoodPolicy, 81, 122-132.
Meeusen, W., & Von Den Broeck, J. (1977). Efficiency estimation from Cobb-Douglas  production functions with composed error.InternationalEconomicReview, 18, 435- 444
Uysal, Ö.K., & Atışa, E. (2010). Assessing the performance of participatory irrigation management over time: a case study from Turkey.AgricultureWaterManagemen, 97, 1017-1025.