شناسایی عوامل مؤثر بر ناکامی تعاونی‌های تولید زراعی استان خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‏آموختة کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر

2 استادیار گروه مدیریت کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر

چکیده

هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر ناکامی تعاونی‌های تولید زراعی استان خوزستاناست. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- همبستگی و تحلیلی از نوع علّی ارتباطی است. جامعة آماری این تحقیق را اعضای شرکت‌های تعاونی تولیدی زراعی به تعداد 3700 نفر در بر‏می‏گیرند که از طریق روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی چندمرحله‌ای360 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق، پرسش‌نامه مهم‏ترین ابزار جمع‌آوری اطلاعات به شمار می‏آید که روایی آن با استفاده از روش پانل متخصصان تأیید شد. به منظور سنجش پایایی ابزار تحقیق نیز تعداد 30 پرسش‌نامه در اختیار اعضای شرکت‌های تعاونی تولیدی زراعی، غیر از جامعة آماری، قرار داده شد و ضریب آلفای کرونباخ برای تمام بخش‌های پرسش‏نامه بالای7/0 محاسبه گردید. بر پایة یافته‎های تحقیق، بین سن، نگرش اعضا به فعالیت‏های مشارکتی تعاون‌گونه، کیفیت آموزشی، میزان مشارکت اجتماعی، منزلت ‌اجتماعی و سابقة فعالیت کشاورزی اعضای  تعاونی‏های تولیدی زراعی استان خوزستان در سطح 99 درصد و بین تعداد افراد خانوار، عملکرد محصول و میزان درآمد اعضای شرکت تعاونی‌های تولید زراعی در سطح 95 درصد رابطة معنی‏داری با ناکامی این تعاونی‏ها به دست آمد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که از بین متغیرهای مستقل، که با متغیروابسته(ناکامی تعاونی‏های تولید زراعی) رابطة معنی‌داری داشته‌اند، 5 متغیرِ نگرش اعضا به فعالیت‌های مشارکتی تعاون‌گونه، کیفیت آموزش، منزلت اجتماعی، مشارکت اجتماعی و درآمد مهم‏ترین متغیرهای مؤثر بر متغیر وابسته تحقیق بوده به گونه‏ای که به طور تعاملی 6/78 درصد از تغیرات این متغیر را تبیین کرده‏اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying Failure Factors on Agricultural Production Cooperatives in Khuzestan Province

نویسندگان [English]

  • Masumeh Sheykhsoveni 1
  • Ahmad reza Ommani 2
  • Azadeh Noorivandi 2
1 . Former Master Student, Department of Agricultural Management, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran
2 . Assistant Professor, Department of Agricultural Management, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to identify failure factors on agricultural production cooperatives in Khuzestan province. The population of this study included 3700 members of cooperatives. A multi-stage cluster sampling method was used to select respondents. Also, questionnaire was used to gather data. Panel of experts was used to verify the content and face validity of the questionnaire. A pilot-test with 30 subjects was implemented. Overall alpha coefficient for all sections of the questionnaire was 0.7.  The findings indicated that there was a significant relationship between the age, family members, and attitude toward cooperative type of activities, training quality, social participation, social status, and member's length of experience inagricultural production cooperatives in Khuzestan province with failure scale in 99% level. Also, between the crop yield and income of the members with failure scales in 95% level there was significant correlation. The findings of the regression analysis showed a significant relationship between the six independent variables and the only dependent variable (failure reasons of the cooperatives). These six independent variables were: attitudes toward cooperatives activities, training quality, social participation, social status income and crop yield were most important independent variables that had a significant effect on the dependent variable.  In this study 78.6 percent of the dependent variable changes were explained by these variables. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Failure Factors
  • farming production cooperatives
  • Khuzestan Province
. آقا­جانی­ورزنه­، م­. (1380). بررسی و ارزیابی فعالیت­های شرکت­های تعاونی تولید روستایی استان اصفهان طی سال­های­ 1371تا 1351.  پایان­نامة کارشناسی ارشد رشتة توسعة روستایی­ دانشگاه صنعتی اصفهان.
2. امیری، س.، اکبری، الف.، غلامی، ع. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونی­های موفق، (گزارش منتشر نشده): اداره کل تعاون استان خراسان رضوی.
3. امینی، الف. و فلاح، م. (1387). موفقیت شرکت­های تعاونی روستایی استان اصفهان و ارزیابی سازه­های مؤثر بر آن. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی (علوم آب و خاک)، 12(46)، 273-288.
4. امینی، الف. و رمضانی، م. (1385). بررسی عوامل مؤثر در موفقیت شرکت‌های تعاونی کشاورزی مرغداران گوشتی استان اصفهان، مجله تولید و فرآوری محصولات زراعی و باغی،
10(1)،121-136.
5. ادارة کل تعاون استان خوزستان (1390). آمارنامة شرکت های تعاونی استان خوزستان. اهواز: دفتر آمار و برنامه­ریزی اداره کل تعاون.
6. پورگنجی احمد آبادی، الف. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر اثربخشی شرکت‌های تعاونی تولید کشاورزی ورضایت‌مندی اعضا، مطالعه موردی شرکت‌های تعاونی تولید کشاورزی انار رفسنجان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز.
7. پهلوانی، م.، کریم، م. و قربانی، ح. (1386). بررسی و نظر سنجی درباره مشکلات و توانمندی‏های بخش تعاون در استان سیستان و بلوچستان. فصلنامة روستا و توسعه، 11(1)، 101-129.
8. خفایی، ب. (1388). عوامل مؤثر برعدم موفقیت شرکتهای تعاونی بخش کشاورزی در شهرستانهای بوشهر و دشتستان. نشریة تعاون، 20(212)، 183-203.
9. دانشورکاخکی، م.، عاقل، ح.، هاتف، ح. و سروری، ع. (1388). نقش مدیریت در عملکرد شرکت‌های تعاونی تولید روستایی استان خراسان رضوی. فصلنامة روستا و توسعه، 12(4)، 23-37. 
10. درویشی­نیا، ع. (1379). ارزیابی میزان موفقیت شرکت­های تعاونی تولید روستایی در استان مازندران. پایان­نامة کارشناسی­ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
11. زادتوت­آغاج،ا. (1388). عوامل مؤثر بر رکود تعاونی­های غیر فعال شهرستان زنجان و  راهکارهای لازم جهت احیای آنها. نشریة تعاون، 20(206)، 12-18.
12. سامانیان، م.، غلامی، م. ، رضایی، الف. (1386). بررسی رویکرد مناسب ارتقا و قوت بخشیدن به تعاونی­های استان خراسان شمالی. طرح تحقیقاتی اداره کل تعاون استان خراسان شمالی (منتشر نشده).
13. شیخ­سوینی، م. (1390). آسیب­شناسی تعاونی تولید آبزیان شهرستان شوشتر. سمینار درسی مقطع کارشناسی ارشد. گروه مدیریت کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر (منتشر نشده).
14. علیزاده، م. (1390). توافق­سنجی دیدگاهی اعضا و غیر اعضا تعاونی­های تولید زراعی شهرستان شوشتر. سمینار درسی مقطع کارشناسی ­ارشد. گروه مدیریت کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر(منتشر نشده).
15. فوگلستروم، ک. (1375). پیشنیازهایی برای موفقیت تعاونی ها: معیاری برای شرکت های تعاونی واقعی. ترجمة علیرضا امینی. فصلنامة علمی پژوهشی اقتصاد کشاورزی و توسعه، 4(16)، 129-140
16. کرباسی، ع.، یعقوبی، م. و شهابی، ش. (1388). بررسی مشکلات طرح­های نیمه تمام در استان سیستان بلوچستان. تعاون، 20(201)، 56-70.
17. نوروزی بیجندی، ع. (1384). آسیب شناسی علل توقف فعالیت برخی از تعاونی ها، مجله تعاون، شماره171، ص54-58.
18. Adrian, J. L., & Green, W. T. (2001) . Agricultural cooperative­ managers and   business environment. Journal of Agribusiness, 19(1), 16- 33.
19. Bhuyan, S.(2000). Grower and manager issues in Fruit and vegetable cooperatives. Paper presented at the NCR-194 Annual Meetings, Dec. 12-13, 2000, Las Vegas, NV. Retrieved 12 March 2012 from http://ncera.aae.wisc. edu/Events/2000meeting/Sanjin%20 Bhuyan.pdf.
20. Bruynis, C., Goldsmith, P. D., Hahn, D. E., & Taylor, W. J. (2001). Critical success factors for emerging agricultural marketing cooperatives. Journal of Cooperation, 16(1), 14-24.
21. Cropp, R., Ginder, R., & Sluis, E. (1998). Farmer's Co-operative and the city of  Keota. Iowa a report for the U.S. Department of Agriculture Fund for Rural America in support of the Fund for Rural America Center for Cooperative Enterprise. Retrieved 12 March 2012 from: http://www.uwcc.wisc. edu/info/ fra/keota.pdf
22. ILO. (2004). A Fair globalization the role of the ILO. World commission on the social dimension of globalization established by the ILO. International Labour Office. Geneva, Switzerland Retrieved 12 March 2012 from http://www.ilo.org/public/english/ standards/relm/ilc/il c92/pdf/adhoc.pdf
Noorivandi, A. N.,  Hosseini, J. F., Mirdamadi, M., & Malekmohamadi, I. (2011). Analysis of husbandry cooperatives in Ahwaz township of Iran. African Journal of Business Management, 6(10),3694-3698.
24. Robertson, M., Collins, A., Medeira, M., & Slater, J. (2003). Barriers to start-up and their effect on aspirant entrepreneurs. Education and Training, 45(6),308-316.
25. Rodríguez, R. J., & Mozas, M. A. (2003).  Educational level and training of human resources in farm cooperatives in the knowledge-based society: An empirical study. Journal Rural Cooperative, 31(2), 145-165.
26. UWCC (2006). Farmer's Co-operative and the city of Keota. Iowa. University­ of - Wisconsin Center for Co-operative.  Retrieved from  http://www. business.uts.edu.au/cacom/ commentaries/cooplegislation/html