عوامل مؤثر بر گرایش به کارآفرینی جمعی در تعاونی‌های تولید کشاورزی شهرستان قائم شهر

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

هدف این تحقیق بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به کارآفرینی جمعی در تعاونی­های تولید کشاورزی است. این تحقیقِ کاربردی با استفاده از روش تحقیق پیمایشی  انجام شد. جامعة آماری تحقیق شامل اعضای 191 تعاونی تولید کشاورزی شهرستان قائم­شهر بود. از این بین، فقط 45 تعاونی با مجموع 327 عضو در زمان تحقیق فعال بودند (N= 327). برای تعیین حجم نمونة تحقیق از فرمول کوکران استفاده شد. بر این اساس، حجم نمونه حدود 141 به دست آمد. پاسخگویان با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله­ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز از یک پرسش‌نامه­ محقق‌‌ساخت استفاده شد. روایی پرسش‌نامه تحقیق بر مبنای دیدگاه متخصصان و پایایی آن بر اساس محاسبة ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای شاخص گرایش به کارآفرینی جمعی برابر 86/0 و سرمایة اجتماعی معادل 79/0 به دست آمد و تأیید شد. از روش تحلیل مسیر برای شناخت آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابستة نهایی گرایش به کارآفرینی جمعی استفاده شد. نتایج نشان داد 9/25 درصد و 5/13 درصد پاسخگویان به ترتیب گرایش زیاد و خیلی زیادی به کارآفرینی جمعی دارند. نتایج تحلیل مسیر نمایان ساخت بیشترین تأثیر مثبت بر متغیر کارآفرینی جمعی مربوط به متغیرهای مستقل سرمایة اجتماعی (69/0)، عضویت در اتحادیه (46/0)، داشتن مشاور (45/0)، تولید با تمام ظرفیت (38/0)، تعداد اعضای کنونی (25/0)، انجام تغییرات بنیادی در تعاونی (24/0)، تعداد اعضای خانوادة عضو تعاونی (14/0)، سرمایة اولیه تعاونی (14/0) و شرکت اعضا در مجامع (08/0) است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Influencing Factors on Tendency to Collective Entrepreneurship in Agricultural Production Cooperatives in Ghaemshahr Township

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sharif Sharifzadeh 1
  • E. Rostami-Folordi 2
  • Gh.H. Abdollahzadeh 2
1 Department of Agricultural Extension and Education, Gorgan University
2 Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

This research aimed to investigate influencingfactors ontendency to collective entrepreneurship in agricultural production cooperatives. This applied research was conducted by survey method. The statistical population of this research included all members of agricultural production cooperatives in the Ghaemshahr Township (N=327). Using Cochran formula, Sample size was determined (n=141). The sample was selected by multi-stage sampling technique. Data were collected through a researcher-made questionnaire. Validity of research questionnaire was verified based on the view of experts and its reliability was confirmed based on the calculated Cronbach's alpha coefficient (α=0/86 and 0/79 for variable Tendency to Collective Entrepreneurship and Social Capital index, respectively). The path analysis was used to identify the direct and indirect effect of the independent variables on the two final dependent variables, including Tendency to Collective Entrepreneurship (TCE) and Social Capital. Results of research showed that 25.9 and 13.5 % of the respondents had high and very high TCE in the cooperative, respectively. The result of path analysis showed that TCE positively influenced by some independent variables, including social capital (0.69), membership in cooperative union (0.46), using a consultant (0.45), full exploitation of production capacity (0.38), current number of cooperative members (0.25), fostering essential changes in the cooperative (0.24), number of family members of the cooperative (0.14), initial capital of the Cooperative (0.14) and member participation in cooperative forums (0.80).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collective Entrepreneurship
  • Cooperative Entrepreneurship
  • Agricultural Production Co-operatives

مراجع

امیری، م. و رحمانی، ت. (1385). بررسی آثار سرمایه اجتماعی درون و برون­گرا و هیبرید رشد اقتصادی استان­های ایران. جستارهای اقتصادی، 3 (6): 113-156.
امینی، ا. م.، زینل همدانی، ع. و رمضانی، م. (1385). ارزیابی مهم­ترین مؤلفه­های درون­سازمانی در موفقیت شرکت­های تعاونی مرغداران تهران. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 12 (43): 285-295.
باستانی، س.، ماجدی، س. م. و کمانی، س. م. (1391). سرمایه اجتماعی و متغیرهای تقویت کننده آن؛ مطالعه موردی: تعاونی­های کشاورزی، خدماتی و صنعتی شهر شیراز و حومه. تعاون و کشاورزی، 23 (10): 29-53.
بزی، خ.، کیانی، ا.، حنیفی اصل، ی.، و راضی، ا. (1390). تحلیل تفاوت­های مکانی سرمایه اجتماعی در مناطق شهری و روستایی مرزی کشور (مقایسه تطبیقی مراکز شهری و روستایی شهرستان ارومیه). جامعه شناسی ایران، 2 (11): 74-102.
ترابی، پ.، حیدری، ع. ق.، و قلی­نیا، م. ج. (1389). بررسی میزان تأثیر مولفه­های سرمایه اجتماعی در عملکرد شرکت­های تعاونی. تعاون، 21(2): 1-20.
جمشیدی، ع.، جمینی، د.، قنبری، ی.، طوسی، ر. و پسرکلو، م. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در تعاونی­های تولید کشاورزی شهرستان مینودشت. آمایش جغرافیایی فضا، 5(15): 205- 218.
حیدری، ف.، نادری مهدیی، ک.، یعقوبی فرانی، ا. و حیدری، ع. (1394). شاخص­های شناسایی تعاونی­های موفق کشاورزی. تعاون و کشاورزی، 4 (14): 60-93.
دنیائی، ح.، یعقوبی، ج.، و رجایی، ی. (1389). عوامل مؤثر بر تقویت و توسعه کارآفرینی در تعاونی­های کشاورزی استان زنجان. تعاون، 21 (3): 111-124 .
دواس، دی. ای. (۱۳۸۳). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
ربیعی، ع. و موسیوند، ب. (1392). بررسی رابطة بین سرمایة اجتماعی و شکل‌گیری فعالیت‌های تعاونی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ده کائید، دوجفت و چهارچریک شهرستان شازند). تعاون و کشاورزی، 2 (7): 1-22.
رستمی شهر بابکی، ح. (1388). تعاون و سرمایه اجتماعی. وزارت تعاون. معاونت پژوهش برنامه­ریزی و آموزش. دفتر پژوهش و مطالعات تعاون. تهران. ص 140.
رنجبر، ا.، کلانتری، خ. و اسدی، ع. (1391). سنجش سرمایه اجتماعی در بین اعضای تعاونی­های تولید کشاورزی استان مرکزی. تعاون و کشاورزی، 1 (4): 1-18.
شریف­زاده، م. ش. (1390). بنیان نظری و الگوسازی مفهومی رهیافت کارآفرینی گروهی برای تسهیل کارآفرینی جمعی در بخش تعاون. اطلاعات سیاسی- اقتصادی، 25 (283): 180-196.
شریف­زاده، م. ش.، و عبدالله­زاده، غ. (1394). کارآفرین جمعی در تعاونی­. دانشنامه تعاون. موسسه پژوهش توسعه تعاون، دانشگاه تهران، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، جلد دوم: 821 -810.
شریف­زاده، ا.، عبدالله­زاده، غ. و قادرزاده، س. (1392). عوامل مؤثر بر مشارکت اعضا در مدیریت شرکت‌های تعاونی روستایی شهرستان گرگان. تعاون و کشاورزی، 2 (8): 1-26.
صباغ کرمانی، م. و عاقلی کهنه شهری، ل. (1383). ضرورت ارتقای تعاونی­ها و جایگاه آن در بخش سوم اقتصاد. مدرس علوم انسانی، 8 (33):  127-148 .
صدیقی، ح.، و درویشی­نیا، ع. ا. (1381). بررسی میزان موفقیت شرکت­های تعاونی تولید روستایی استان مازندران. علوم کشاورزی، 2 (33): 313- 323.
عباسی، ر.، رسول­زاده، ب.، و عباسی، پ. (1388). عوامل مؤثر بر موفقیت و عدم موفقیت تعاونی­های تولیدی استان اردبیل. تعاون، 20 (210و 211): 71-90 .
عزیزپورفرد، ف.، قبادی علی­آبادی، س.، و چیذری، م. (1393). تأثیر سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی­های دامداران شهرستان کوهدشت. تعاون و کشاورزی، 3 (12): 1-21.
عمانی، ا.، چیذری، م.، و علیزاده، م. (1394). ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد مالی تعاونی‌های تولیدی- زراعی استان خوزستان. مدیریت سرمایه اجتماعی، 2 (2): 176-155.
فقیهی، ا.  و فیضی، ط. (1385). سرمایه اجتماعی: رویکردی نو در سازمان. دانش مدیریت، 72: 46 -23.
کاظمی، ف.، خسروی­پور، ب.، غنیان، م.، برادران، م. و فروزانی، م. (1392). تبیین وضعیت سرمایه اجتماعی در تعاونی­های دامداران شرق استان خوزستان. تعاون و کشاورزی، 2(7): 101-122.
کرمی، ش. و علی­بیگی، ا. ح. (1394). تحلیل تأثیر چشم­انداز مشترک بر ارتقای سرمایه اجتماعی در توسعۀ کارآفرینی کشاورزی. تعاون و کشاورزی، 4 (14): 175-201 .
کرمی، ع. و رضایی مقدم، ک. (1384). آثار تعاونی­های تولید کشاورزی در فرآیند تولید. اقتصاد کشاورزی و توسعه (ویژه­نامه بهره­وری و کارایی)، 13: 1-49.
کلانتری، خ.، اسدی، ع.، رحیمیان، م.، محمدی، ی.، انصاری اردلی، ع. و طرفی، ع. (1390). وضعیت سرمایه اجتماعی در تعاونی­های تولید روستایی شهرستان کوهدشت و عوامل مرتبط با آن. رفاه اجتماعی، 11 (42): 129-152.
محمدزاده چالی، م.، شریف­زاده، م. ش.، عبدالله­زاده، غ. و کوسه غراوی، ی. (1394). بررسی کارکرد اتحادیه تعاونی‌های مرتع‌داری در استان گلستان. تعاون و کشاورزی، 4(16)، 75-101 .
محمدی الیاسی، ق.، رکنی، ن. و طیبی، ک. (1390). نقش شبکه­های اجتماعی در تشخیص فرصت­های کارآفرینی. توسعه کارآفرینی، 3 (11): 7-26 .
ناطق­پور، م. ج. و فیروزآبادی، س. ا. (1384). شکل­گیری سرمایه اجتماعی و فراتحلیل عوامل مؤثر بر آن. علوم اجتماعی، 28: 160-190.
یادگار، ن.، معماریانی، م. م. و صدق­آمیز، ع. (1393). قصد کارآفرینانه اجتماعی: اثر متقابل نگرش کارآفرینانه اجتماعی، امنیت مالی و سرمایه اجتماعی. توسعه کارآفرینی، 7 (1): 133- 152.
یعقوبی فراهانی، ا.، اعظمی، م.، موسوی، ع. و پیرمرادی، ا. ح. (1393). توسعه کارآفرینی سازمانی در تعاونی­ها. کارآفرینی در کشاورزی، 1 (1): 1-18.
Adizes, I. (1989). Corporate life cycles: How and why corporations grow and die an what to do about it. Englewood-Cliffs., NJ: Prentince Hall.
Agahi, H., & Karami, Sh. (2011). A study of factors effecting social capital management and its impact on  success of production cooperatives. Scholars Research Librar, Annals of Biological Research, 3 (8), 4179- 4188.
Barr, A. (2000). Social capital and technical information flows in the
Ghanaian Manufacturing sector. Oxford Economic Papers, 52, 539-559.
Barreto, H., & Howland, F. (2005). Chapter 22: Dummy dependent variable models. introductory Econometrics: Using Monte Carlo Simulation with Microsoft Excel. Cambridge University Press.
Bhatt Datta, P., & Gailey, R. (2012). Empowering women through social entrepreneurship: Case study of a women’s cooperative in India. Entrepreneurship Theory and Practice, 36(3), 569-587.
Bijman, J., & Doorneweert, B. (2010). Collective entrepreneurship and the producer owned co-operative. Co-operative Studies, 3(43),5- 16.
Birchal, J. (2004). Cooperative and millennium development Goals. Geneva: ILO.
Burress, M., & Cook, M. (2009). A primer on collective entrepreneurship:A preliminary taxonomy. Working Paper AEWP 2009-4. University of Missouri.
Chouinard, O., & Forgues, É. (2002). Collective entrepreneurship and regional development: Case study of a new Brunswick cooperative. Journal of Rural Cooperation, 30(2), 79–94.
Cook, M.L., & Plunkett, B. (2006). Collective entrepreneurship: An emerging phenomenon in producer-owned organizations. Journal of Agricultural and Applied Economics, 32(2), 421–428.
Crotty, M. (1998). The foundations of social research: Meaning and perspective in the research process. Thousand Oaks, CA: Sage.
Ernst, H., Witt, P., & Brachtendorf, G. (2005). Corporate venture capital as a strategy for external innovation. R&D Management, 35: 233–242.
Herbel, D., Rocchigiani, M.,  & Ferrier, Ch. (2015). The role of the social and organizational capital in agricultural cooperatives’ development Practical lessons from the CUMA movement. Journal of Co-operative Organization and Management, 3(1), 24- 31.
Ionescu, G., & Negrusa, A. L. (2007). The study about organizational life cycle models. Review of International Comparative Management , 8 (4), 5-17.
Ling, Q., Huang LU, H., & Wang, X. (2015). Social capital, member Participation, and Cooperative Performance: Evidence from China’s Zhejiang. International Food and Agribusiness Management Review, 18 (1), 49- 78.
Marcu, G., Iordnescu, C., & Iordnescu, E. (2012). The influence of the psychological factors upon the entrepreneurial tendency in crisis environments. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 33,473 – 490.
Nicolaou, N., Shane, S., Cherkas, L., & Spector, T. D. (2009). Opportunity recognition and the tendency to be an entrepreneur: A bivariate Genetics perspective. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 110,108–117.
Suits, D. B. (1957). Use of dummy variables in regression equations. Journal of the American Statistical Association, 52 (280), 548–551.
Tallam, T.,  Tanui, Sh. K., Joan Muller, J.,  Manyuru Mutsotso, B., & Gasper Mowo, J. (2016). The influence of organizational arrangements on effectiveness of collective action: Findings from a study of farmer groups in the East African Highlands. Journal of Agricultural Extension andRural Development, 8(8), 151-165.
Tetzschner, H. (1991). Collective entrepreneurship and development of cooperatives. In L. Davies & A. Gibb (Eds). Recent research in entrepreneurship:  The third international EIASM workshop (pp. 63–72). Brookfield, VT: Avebury.
Tiessen, J.H. (1997). Individualism, collectivism, and entrepreneurship: A framework for international comparative research. Journal of Business Venturing, 12(5), 367–384.
Van Oortmerssen, L. A., Van Woerkum, C. M. J., & Aarts,N. (2014). When Interaction Flows: An exploration of collective creative processes on a collaborative governance board. Group & Organization Management, 40(4), 500–528.
Von Friedrichs, Y. (2009). Collective entrepreneurship- networking as a strategy to business development. The 2009 Naples forum on service: service-dominant logic, service science, and network theory. Capri. June 16-19, 2009.
Yan, J., & Yan, L. (2017). Collective entrepreneurship, environmental uncertainty and small business performance: A contingent examination. The Journal of Entrepreneurship, 26(1), 1–26.
Yan, J., & Sorenson, R.L. (2003). Collective entrepreneurship in family firms: The influence of leader attitudes and behaviors. New England Journal of Entrepreneurship, 6(2), 37–51.
Yao, X., Wu, X., & Long, D. (2016). University students’ entrepreneurial tendency in China: Effect of students’ perceived entrepreneurial environment. Journal of Entrepreneurship in Emerging Economies, 8(1), 60 – 81.
فصلنامه تعاون و کشاورزی

دوره 6، شماره 23
پاییز 1396
صفحه 105-144

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار