نیازسنجی آموزشی زنان روستایی در زمینه دوره های تک پودمانی مهارتی علمی- کاربردی کشاورزی در استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی آموزشی دوره­های تک­پودمانی مهارتی علمی- کاربردی کشاورزی در تعاونی­های روستایی زنان استان تهران به روش پیمایشی انجام گرفت.تحقیق از نوع توصیفی بود و جامعة آماری آن را اعضای تعاونی­های روستایی زنان استان تهران و کارشناسان مربوطه تشکیل دادند. با بهره­گیری از جدول کرجسی و مورگان(1970) و روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای با انتساب متناسب تعداد 150 نفر از زنان دارای حداقل مدرک دیپلم عضو تعاونی انتخاب شدند. با توجه به محدودیت تعداد کارشناسان، همه 30 کارشناس در مطالعه شرکت داده‎ شدند. این پژوهش در دو مرحله انجام گرفت: نخست نیازهای آموزشی زنان از دیدگاه خودشان با استفاده از پرسش‌نامه مبتنی بر مدل بوریچ مشخص شد که نتایج نشان داد 17 نیاز آموزشی بالاترین اولویت را داشتند و سه اولویت اول به ترتیب، رایانه و اینترنت، شیوه­های نوین بسته­بندی و کارآفرینی و خوداشتغالی بودند. در مرحلة دوم به منظور تعیین سطح توافق زنان عضو تعاونی و کارشناسان در خصوص نیاز­های آموزشی زنان، از مدل کوادرانت استفاده شد که نتایج نشان داد اکثر نیازهای آموزشی از دیدگاه زنان و کارشناسان با یکدیگر تطابق دارد. به منظور اثربخشی برنامه­های آموزشی، توجه به دیدگاه زنان روستایی و کارشناسان ترویج امری ضروری و این مسئله با استفاده از مدل نیازسنجی بوریچ و کوادرانت امکان­پذیر است.پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی آموزشی دوره­های تک­پودمانی مهارتی علمی- کاربردی کشاورزی در تعاونی­های روستایی زنان استان تهران به روش پیمایشی انجام گرفت.تحقیق از نوع توصیفی بود و جامعة آماری آن را اعضای تعاونی­های روستایی زنان استان تهران و کارشناسان مربوطه تشکیل دادند. با بهره­گیری از جدول کرجسی و مورگان(1970) و روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای با انتساب متناسب تعداد 150 نفر از زنان دارای حداقل مدرک دیپلم عضو تعاونی انتخاب شدند. با توجه به محدودیت تعداد کارشناسان، همه 30 کارشناس در مطالعه شرکت داده‎ شدند. این پژوهش در دو مرحله انجام گرفت: نخست نیازهای آموزشی زنان از دیدگاه خودشان با استفاده از پرسش‌نامه مبتنی بر مدل بوریچ مشخص شد که نتایج نشان داد 17 نیاز آموزشی بالاترین اولویت را داشتند و سه اولویت اول به ترتیب، رایانه و اینترنت، شیوه­های نوین بسته­بندی و کارآفرینی و خوداشتغالی بودند. در مرحلة دوم به منظور تعیین سطح توافق زنان عضو تعاونی و کارشناسان در خصوص نیاز­های آموزشی زنان، از مدل کوادرانت استفاده شد که نتایج نشان داد اکثر نیازهای آموزشی از دیدگاه زنان و کارشناسان با یکدیگر تطابق دارد. به منظور اثربخشی برنامه­های آموزشی، توجه به دیدگاه زنان روستایی و کارشناسان ترویج امری ضروری و این مسئله با استفاده از مدل نیازسنجی بوریچ و کوادرانت امکان­پذیر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Educational Needs of Rural Women Regarding Agricultural Applied-Scientific Modules Courses Cooperatives in Tehran Province

چکیده [English]

This study was conducted in order to assess agricultural applied-scientific modules skills of rural women's cooperatives in Tehran province. The research was descriptive and was implemented through a survey. Using Krejcie and Morgan's (1970) Table a stratified random sampling method was used to select 150 rural women of cooperatives. Due to the limited number of experts, all of 30 experts participated in this study. This study was carried out in two steps. In the first step, women’s educational needs were identified from their own perspectives by the use of Borich-based questionnaire. Results of this step indicated that 17 educational needs had the highest priority “computer and internet”, “modern ways of packaging”, and “entrepreneurship and self-employment”. In the second step in order to determine the congruence level of women and experts regarding the women's educational needs, Quadrant model was used. Results indicated that majority of needs are matched from the women and experts perspectives. In order to make educational program effective, it is necessary to pay attention to women and experts' perspectives, and this can be achieved possible by using Borich and Quadrants model of educational needs assessment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • needs assessment
  • Borich model
  • Quadrant model
  • Rural women cooperatives
  • Agricultural applied- scientific modules courses
آجیلی، ع. ، منجم­زاده، ز. و اشرفی، پ. (1388). بررسی مسائل و مشکلات تعاونی­های زنان استان خوزستان و راه­های ارتقای کمی و کیفی آنها. نشریه تعاون، شماره 208 و 209، 63-80.
آمدی، الف. و حسینی­نیا، غ. (1388). نقش تعاونی­های کشاورزی در ترویج کارآفرینی
( مطالعه موردی تعاونی­های کشاورزی تهران). مجله ترویج و اقتصاد کشاورزی، 1(4)، 71-81.
امیر اعظمی،م. وسروشمهر،ه. (1389). تأثیرمتغیرهایفردیواقتصادیزنانروستایی برمشارکتآناندرتعاونیتولید. مجلهپژوهش­هایروستایی، 1(4)، 179-204.
حاجی­میر­رحیمی، د. و مخبر، ع. (1388). آموزش کار­آفرینی و توسعه آن در نظام آموزش عالی علمی _کاربردی (دلایل و ضرورت­ها). فصلنامهپژوهشمدیریتآموزشکشاورزی، شماره9، 71-84.
خراسانی، الف. و عیدی، الف. (1389). تکنیک­های کاربردی نیازسنجی آموزشی با تأکید بر الزامات استاندارد بین المللی ISO10015. تهران: انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.
رستمی، ف. و علی­آبادی، و. (1392). ویژگی­هاواثربخشیروش­هایآموزشی­-ترویجیازدیدگاهکارشناسان کشاورزی. فصلنامهپژوهشمدیریتآموزشکشاورزی، شماره 26.
زراءنژاد،م. ومنتظرحجت،الف.(1384). نگاهیبهمشارکتاقتصادیزناندرایران. پژوهشنامه­یعلومانسانیواجتماعی، 5(17)، 77- 104.
زرافشانی، ک. ، آگهی، ح. و خالدی، خ. (1390). نیاز آموزشی زنان روستای قمام شهرستان سنقر (بر مبنای مدل بوریچ و تحلیل کوادرانت). زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، شماره 32،  167-185.
سازمان تعاونی روستایی. (1390). آمار تعاونی­های روستایی زنان.
سروشمهر،ه. (1388).بررسیشاخص­هاوراهکارهایتوانمندسازیاقتصادیزنانروستاییشهرستانهمدان.پایان نامهکارشناسیارشدتوسعهروستایی.دانشگاهتهران. پردیسکشاورزیومنابعطبیعی.
سروش مهر، ه.، رفیعی، ح. کلانتری، خ. و شعبانعلی­فمی، ح. (1388). بررسی پایگاه اقتصادی اجتماعی زنان روستایی و عوامل مؤثر بر بهبود آن، مطالعه موردی : شهرستان همدان. مجله پژوهشهای روستایی، 1(1)، 143-166.
سعدی، ح. (1386). ارزیابی تعاونی تولید روستایی در شهرستان کبوتردرآهنگ استان همدان. فصلنامه روستا و توسعه، 10(2)، 137-163.
سعدی، ح. ، اعظمی، م. و کریمی، س. (1386). آسیب شناسی تعاونی­های تولید کشاورزی در ایران (بررسی موانع توسعه تعاونی­های تولید در اقتصاد کشاورزی ایران، مطالعه موردی استان همدان، شهرستان کبوتردر آهنگ).  ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی ایران. دانشگاهی فردوسی. مشهد.
شائمی، ع. ، اعتباریان، الف. و خیرمند، م. (1390). نیازسنجی آموزشی زنان کارآفرین شهراصفهان. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، 9(3)، 151 - 180.
شریفی، ز. ، ایروانی، ه. ، دانشورعامری، ه. و گلابی، س. (1392). نیازسنجی آموزشی زنان روستایی شهرستان نجف آباد ( کاربرد مدل بوریچ و تحلیل کوادرانت). همایش ملی زن و توسعه پایدار. مشهد.
ظریفیان، ش. و سلمان، م. (1391). شناسایی نیازهای آموزشی مدیران عامل تعاونی­های روستایی و کشاورزی منطقه شمال­غرب ایران و عوامل مؤثر. تعاون و روستا، 3(10)،37-68.
عطائی، پ، و زمانی میاندشتی، ن. (1390). نقش تعاونی زنان روستایی در توانمند سازی اعضا. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 42-2، شماره 3، 433 - 444.
فتحی وارجارگاه، ک. (1384). نیازسنجی آموزشی (الگوها و فنون­ها). تهران: نشر آییژ.
گودرزی، م. (1389). نیازسنجی آموزشی کارشناسان ستادی شرکت خودرو سازی سایپا با تاکید بر الزامات بین­المللی آموزش ایزو 10015. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
مردانی، الف. و پزشکی­راد، غ. (1392). براورد نیاز­های آموزشی کشاورزان پیرامون مدیریت کیفیت محصولات کشاورزی (مطالعه موردی استان چهارمحال­بختیاری). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 45(3)، 439-449.
مؤسسه­ علمی کاربردی وزارت جهاد کشاورزی. (1393). دفترچه راهنمای پذیرش دوره های تک پودمان  مهارتی ویژه بهره برداران و شاغلین بخش کشاورزی. تهران: مؤسسه­ علمی کاربردی وزارت جهاد کشاورزی.
نکویی نائینی، ع. (1389). مطالعه عوامل موثر بر موفقیت تعاونی­های روستایی شهرستان کرمانشاه. فصلنامه تعاون و روستا، شماره 4 و 5.
نیک­یار، ط. ( 1382). بررسی اثرات گسترش شرکت­های تعاونی در ایجاد اشتغال با تأکید بر فارغ التحـصیلان دانشگاهی بیکار استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران .
نیک­­­فرجام، ح. و جلیلی، م. (1391). مقایسهدیدگاهدانشجویانوصاحب­نظراننسبتبهتواناییوصلاحیت­های مدرساندور­ه­هایعلمی-کاربردیمراکزآموزشعالىجهادکشاورزی. فصلنامهپژوهشمدیریتآموزشکشاورزى، شماره 21.
Fayrbarn,B., June, B., & Murray, F. 2003). Co-operatives and communitydevelopment: Economics in Social Perspective.Centre for the Study of Cooperatives.Saskatoon, Saskatchewan, pp. 254-255
FAO. (2012). UN launches new program to empower rural women and girls.
Freudenberger, K. S. (1994). Tree and land tenure: Rapid appraisal tools (Vol. 4). Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Hisrich, R. & Brush, C. (1998). The woman entrepreneur: Management skill and business problems. Journal of Small Business Management, 22, 30-37.
Krejcie, R.V. & Morgan, D.W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological Measurement, 30, 607-610.
Mudukuti, A. E., & Miller, L. (2002). Factors related to Zimbabwe women’s educational needs in agriculture. Journal of International Agricultural and Extension Education, 9(2), 47-53.
Ndifon, M. H., Patrick, I. V., &  Idiku, F. (2012). Extension educational need assessment of women farmer in south- Nigeria. International Journal of Humanities and Science, 2(13), 319-324.
Oczkowski, E., Krivokapaic-Skoko, B., & Plummer, K. (2013). The meaning importance and practice of co-operative principles: qualitative evidence from the Australian co-operative sector. Journal of Cooperative Organization and Management, 1(2), 54-63.
Parvin, S. (2008). Access of rural women to productive resources in Bangladesh: a pillar for promoting their empowerment. International Journal of Rural Studies, 15(1), 1-8.
Sanyang, S. E. & Huang, W. (2008).Green cooperatives: A strategic approach developing women entrepreneurship in the Asia and Pacific Region, World Journal of Agricultural Sciences, 4(6), 674-68.
Witkin, B. R. (1984) Assessing need in educational and social Programs. San Francisco: Jossey Bass.
Zarafshani, K., Agahi, H., & Khaledi, Kh. (2011). The educational requirement of the women of Sanghor,s Ghomam villag (based on Borich and Quadrant model). Journal of Woman in Development and Policy.